مجازات آدم ربايي

مجازات آدم ربايي چيست؟

آدم ربايي يكي از سنگين‌ترين جرايم تعزيري در نظام حقوقي ايران است. ارتكاب اين جرم منتهي به حبس‌هاي طولاني‌ مدت مي‌شود و مرتكب را از استفاده از بسياري از امتيازهاي قانوني در جريان محاكمه و پس از صدور حكم محروم مي‌كند. شرايط اين جرم و مجازات آدم ربايان آن در كتاب پنجم قانون مجازات اسلامي (تعزيرات و مجازات‌هاي بازدارنده) مصوب ۱۳۷۵ و قانون مجازات اسلامي ۱۳۹۲ بيان شده است. بنابراين مجازات آدم ربايي سنگين خواهد بود. با بخش حقوقي مجله دلتا همراه باشيد.

انگيزه مهم نيست

تفاوت نمي‌كند مجازات آدم ربايان با چه قصد و غرضي انجام شده باشد، به هر حال انجام عمل آدم‌ ربايي جرم بوده و مجازات خواهد داشت. ماده ۶۲۱ قانون مجازات اسلامي (تعزيرات و مجازات‌هاي بازدارنده) مصوب ۱۳۷۵ نيز تأكيد مي‌كند: «… به قصد مطالبه وجه يا مال يا به قصد انتقام يا به هر منظور ديگري …» بنابراين تفاوتي نمي‌كند آدم‌ربايي مانند آنچه در فيلم‌ها و سريال‌ها مي‌بينيم براي گرفتن پول باشد يا آدم‌ ربا دليل ديگري براي اين كار خود داشته باشد؛ با هر انگيزه‌اي جرم آدم‌ ربايي واقع مي‌شود.

مسئوليت رباينده

هرگاه شخصي با حيله يا تهديد يا هر طريق ديگري، كسي را بربايد و آن شخص مفقود شود، رباينده ضامن ديه اوست مگر اينكه ثابت كند كه ربوده شده، زنده است يا اگر فوت كرده به مرگ عادي يا علل قهري بوده كه ارتباطي به او نداشته است يا اگر كشته شده ديگري او را به قتل رسانده است.

سخت‌گيري در جرائم منافي عفت از طريق ربايش

در جرايم موجب حد در ماده ۲۱۸ قانون مجازات اسلامي مصوب ۱۳۹۲، قانون‌گذار امتيازي را به نفع متهمان پيش‌بيني و مقرر كرده است: «هرگاه متهم ادعاي فقدان علم يا قصد يا وجود يكي از موانع مسئوليت كيفري را در زمان ارتكاب جرم نمايد در صورتي كه احتمال صدق گفتار وي داده شود و اگر ادعا كند كه اقرار او با تهديد و ارعاب يا شكنجه گرفته شده است، ادعاي مذكور بدون نياز به بينه و سوگند پذيرفته مي‌شود. اما متهم در صورتي كه مرتكب جرايم منافي عفت با عنف، ربايش يا اغفال شده باشد، صرف ادعا، مسقط حد نيست و دادگاه موظف به بررسي و تحقيق است.»

بنابراين در صورتي كه شخصي متهم به ارتكاب جرم منافي عفت از طريق ربايش شده باشد، نخواهد توانست از امتياز ماده ۲۱۸ قانون مجازات اسلامي استفاده كند. امتياز مشابهي در ماده ۲۴۱ قانون مجازات اسلامي نيز پيش‌بيني شده است كه بر اساس آن در صورت نبود ادله اثبات قانوني بر وقوع جرايم منافي عفت و انكار متهم هرگونه تحقيق و بازجويي براي كشف امور پنهان و مستور از انظار ممنوع است. اين امتياز نيز در مواردي كه احتمال ارتكاب با عنف، اكراه، آزار، ربايش يا اغفال وجود دارد يا مواردي كه در حكم ارتكاب به عنف است، قابل استفاده نيست.

مجازات آدم ربايان

ماده ۶۲۱ كتاب پنجم قانون مجازات اسلامي (تعزيرات و مجازات‌هاي بازدارنده) مصوب ۱۳۷۵/۰۳/۰۲ مقرر مي‌كند: «هر كس به قصد مطالبه وجه يا مال يا به قصد انتقام يا به هر منظور ديگري به عنف يا تهديد يا حيله يا به هر نحو ديگر شخصا يا توسط ديگري شخصي را بربايد و يا مخفي كند به حبس از پنج تا پانزده سال محكوم خواهد شد.» اقدامات آدم ‌ربا مي‌تواند جرم را سنگين‌تر كند و مجازات شديدتري به همراه داشته باشد. از جمله اينكه، اگر سن قرباني جرم كمتر از پانزده سال باشد يا ربودن ‌به وسيله وسايل نقليه انجام شود يا به قرباني جرم، آسيب جسمي يا حيثيتي برسد، مرتكب جرم آدم ‌ربايي به حداكثر مجازات تعيين شده ۱۵ سال حبس محكوم خواهد شد. علاوه بر اين در صورتي كه آدم‌ ربا مرتكب جرايم ديگري مثل جرايم منافي عفت شود، به مجازات آن جرايم نيز محكوم خواهد شد.

بيشتر بدانيد: براي آشنايي بيشتر با نكات حقوقي “جرائم غير قابل گذشت” را مطالعه كنيد.