ارث

مجله حقوقي

ارث زن در ازدواج موقت

۴۸ بازديد

بنا بر ماده 867 قانون مدني، ارث به فوت حقيقي يا به فوت فرضي مورث تحقق پيدا مي‌كند.

ارث زن در ازدواج موقت

ازدواج موقت اگرچه اسمش موقت است اما بيشتر احكام مربوط به نكاح و زوجيت در آن جاري است. در ازدواج موقت دو نكته مهم وجود دارد كه در ازدواج دائم موضوع كمي متفاوت است. در ازدواج موقت شرط تعيين مهريه و تعيين مدت عقد يك شرط اساسي محسوب مي‌شود و در صورتي‌كه مدت يا مهريه قيد نشود، عقد دچار اشكال مي‌شود. مهم‌ترين تفاوت بين ازدواج موقت و ازدواج دائم، ارث بردن زن و شوهر از يكديگر است. از جمله اشخاصي كه بر اساس قانون مدني از هم ارث مي‌برند، زن و شوهري هستند كه با هم عقد كرده باشند و در حين فوت، در زوجيت هم باشند. در قانون مدني، ارث زن از شوهر در عقد دائم مشخص شده است، اما در نكاح موقت در قانون مورد پيش‌بيني قرار نگرفته است. در اين نوشتار از مجله دلتا به بررسي ارث زن در ازدواج موقت، مي‌پردازيم.

ميزان ارث زن

بنا بر ماده ۸۶۴ قانون مدني ارث زن، از شوهر چنين مشخص شده است كه از جمله اشخاصي كه از هم ارث مي‌برند، هريك از زوج‌ها است كه در حين فوت ديگري زنده باشند. از جمله شرايط ارث بردن زن، از مرد اين است كه زن و مرد با هم عقد كرده باشند و در حين فوت ديگري زنده باشند. سهم ارث زن از شوهر در صورت داشتن فرزند و نداشتن فرزند با هم تفاوت دارد، در صورتي كه مرد صاحب فرزند نباشد، سهم زن يك چهارم است اما در صورتي كه مرد فرزند داشته باشد، ارث زن يك هشتم است.

ارث زن در ازدواج موقت

ارث زن در عقد موقت

بنا بر ماده ۹۴۰ قانون مدني رابطه ارث ميان زوج‌هايي برقرار شده است، كه عقد دائم كرده باشند. بر اساس اين ماده زوج‌ها كه زوجيت آن‌ها دائمي بوده و ممنوع از ارث نباشند، از يكديگر ارث مي‌برند. ارث نبردن زن در نكاح موقت، بر اساس قواعد فقهي است كه در قانون مدني هم از مفهوم مخالف ماده ۹۴۰ مي‌توان آن را مشخص كرد. ارث بردن، جزء احكام آمره هستند و توافق بر خلاف آن، مجاز نيست. شرط ارث بردن، در عقد موقت صحيح نيست، چرا كه شرط ارث در عقد موقت، ميزان سهم الارث ديگران را تحت تاثير قرار خواهد داد.

براي آشنايي با نكات حقوقي بيشتر مطالبه مهريه در عقد موقت را مطالعه كنيد.

نكات مهم در خريد ملك ورثه اي

۸۴ بازديد

در خريد و فروش املاك موروثي گاهي برخي از وارثان در ايران اقامت ندارند و نمي‌توانند در زمان معامله حضور داشته باشند. بنابراين لازم است وكلاي اين افراد هنگام قرارداد حتماً حضور داشته باشند. اما چند نكته مهم كه بايد در اين زمينه رعايت شود در مجله حقوقي دلتا ذكر شده است.

خريد ملك ورثه اي

املاك موروثي از جمله املاكي هستند كه هميشه مورد توجه برخي خريداران بوده‌اند. شايد بتوان گفت موقعيت خوب و قيمت مناسب اين املاك گاهي اوقات براي خريداران قابل توجه است. با اين‎ كه خريد و فروش ملك ورثه‌اي از نظر قانوني مشكلي ندارد، اما بايد برخي جزئيات حقوقي را هم در نظر بگيريد. توجه نكردن به اين گونه مسائل و تبعات بعدي آن خريداران را با مشكلاتي جبران ناپذير روبه رو مي‎كند. در مجله دلتا به نكات مهمي در خصوص خريد ملك ورثه اي اشاره شده كه دانستن آن‌ها خالي از لطف نيست.

خريد ملك ورثه اي

اولين نكته‌ مهم در خريد املاك موروثي، اين است كه ملك به نام متوفي باشد. به طور مثال ملكي كه در مالكيت همسر فوت شده است ملك موروثي محسوب نمي‎شود و ورثه نمي‌توانند آن را با عنوان ملك موروثي بفروشند. بنابراين براي اطمينان لازم است خريدار سند ملك را مشاهده كند تا تكليف صاحب ملك مشخص شود.

گواهي انحصار وراثت

در مقررات ارث، گواهي‌نامه انحصار وراثت وجود دارد. اين گواهي به درخواست هريك از ورثه در محاكم دادگستري صادر مي‌شود تا در آن وارثان فرد فوت شده، به شكل قانوني مشخص شوند. در واقع براي خريد و فروش املاك مورثي يكي از مداركي كه لازم است همين گواهي انحصار وراثت است تا معلوم شود با چه كساني بايد اين معامله صورت گيرد.

نبودن يكي از وراث در خريد ملك ورثه اي

معمولاً وارثان بر سر فروختن يا نفروختن سهم خود اختلاف دارند. شايد بتوان گفت يكي از دلايل اصلي رها شدن املاك موروثي همين موضوع است. بايد در نظر داشت خريداران زماني مي‌توانند ملك موروثي را بخرند كه همه‎ ورثه بخواهند سهم خود را بفروشند. بنابراين خريداران نمي‌توانند ملك موروثي را تفكيك كنند و سهم يكي از وراث را خريداري كنند و سهم يكي ديگر از آن‌ها را نخرند. همه وارثان يا وكلاي آن‌ها بايد هنگام نوشتن مبايعه‌نامه حضور داشته و آن را امضا كنند. حتي اگر يك نفر از ۱۰۰ نفر هم هنگام معامله حضور نداشته باشد، بعدا مي‌تواند مشكل ساز شود.

بررسي نمايندگان وارثان

در خريد و فروش املاك موروثي گاهي برخي از وارثان در ايران اقامت ندارند و نمي‎توانند در زمان معامله حضور داشته باشند. بنابراين لازم است وكلاي اين افراد هنگام قرارداد حتماً حضور داشته باشند. اما چند نكته مهم كه بايد در اين زمينه رعايت شود در ادامه ذكر شده است.

۱. وكيل بايد وكالت‌نامه رسمي و معتبر داشته باشد و وكالتنامه‌هاي دست‌نويس و شفاهي اعتبار ندارد.

۲. وكالتنامه بايد در دفاتر اسناد رسمي تنظيم شده باشد.

۳. وكالت‌نامه و حدود اختيار وكيل بررسي شود. وكيل بايد دو مجوز فروش و دريافت پول ملك معامله شده را از‌ سوي ورثه داشته باشد. زيرا ممكن است بعدا” ورثه مدعي شود كه در وكالتنامه اجازه دريافت پول را به وكيل نداده و مجدداً از خريدار درخواست پول كنند.

پرداخت مبلغ به هريك از ورثه

در خريد و فروش املاك موروثي يكي از نكاتي كه بايد رعايت شود، نحوه پرداخت مبلغ معامله است. معمولاً خريدار كل مبلغ معامله را به يكي از وارثان مي‌دهد تا آن‌ها بين خود تقسيم كنند، كه اين اشتباهي بزرگ است. خريدار بايد سهم هر يك از ورثه را جداگانه پرداخت كند تا بعداً كسي مدعي نشود.

ملك موروثي

وارثان صغير در خريد ملك ورثه اي

به گواهي انحصار وراثت با دقت توجه شود كه فرد صغير بين وراث وجود دارد يا خير. زيرا طبق قانون، افراد نمي‌توانند ارث فرد صغير را بخرند يا با او معامله كنند. در اين موارد قانون براي فرد صغير، قيم در نظر مي‌گيرد و خريدار براي خريد املاك موروثي با قيم طرف است. بنابراين اگر فرد صغيري بين ورثه باشد، بايد قيم‌نامه هم جزء مدارك بررسي شود. نكته بعدي اين است كه قانون به قيم اجازه فروش اموال فرد صغير را نداده است. او بايد براي اين موضوع از دادسرا اجازه بگيرد. اين مجوز هم هنگام معامله بايد روئت شود، تا معامله به شكل قانوني و صحيح صورت بگيرد.

مفاصا حساب ماليات برارث

مفاصا حساب ماليات بر ارث يكي از مداركي است كه براي خريد و فروش املاك موروثي به آن نياز است. طبق قانون، وارثان بايد حداكثر تا ۶ ماه بعد از فوت، اظهارنامه ماليات بر ارث را ارائه دهند تا اداره ماليات با توجه به دارايي‌هاي منقول و غيرمنقول متوفي، پس از محاسبه بدهي‌ها، ماليات او را اعلام كند تا مفاصا حساب مالياتي صادر شود. بنابراين ملكي كه افراد قصد خريد آن را دارند، بايد در فهرست اموال متوفي در اين مفاصا حساب آمده باشد.

مطلب پيشنهادي : براي آشنايي بيشتر با مراحل انحصار وراثت مطلب “نكات مهم راجع به انحصار وراثت” را مطالعه كنيد.

آيا فرزند خوانده ارث مي‌برد؟

۱۱۴ بازديد

طبق قانون، افراد براي ارث بردن از يكديگر بايد رابطه خوني و نسبي داشته و يا اينكه زن و شوهر باشند؛ در غير اين صورت مجوزي براي ارث بردن از ديگري وجود ندارد.

ارث بردن فرزند خوانده

فرزند خواندگي از جمله مسائلي است كه برخي از خانواده‌هاي كه صاحب فرزند نمي‌شوند با آن مواجه هستند. به همين دليل در قانون، مقررات خاصي براي حفظ حقوق كودك و آسان‌تر كردن مراحل فرزند‌ خواندگي در نظر گرفته شده است. در واقع يكي از مسائل مربوط به فرزند خواندگي، موضوع ارث بردن فرزند خوانده از افرادي است كه وي را به فرزندي مي‌پذيرند و سرپرستان قانوني كودك محسوب مي‌شوند. در مجله دلتا قوانين و مقررات مربوط به تعلق گرفتن ارث به فرزند خوانده بررسي شده است.

ارث بردن فرزند خوانده

طبق قانون، افراد براي ارث بردن از يكديگر بايد رابطه خوني و نسبي داشته و يا اينكه زن و شوهر باشند. در غير اين صورت مجوزي براي ارث بردن از ديگري وجود ندارد. بنابراين با توجه به قوانين، تعلق ارث به فرزند خوانده وجاهت قانوني ندارد. همانطور كه مي‌دانيد بعد از فوت فرد، اولين قدم براي مراحل تقسيم ارث، گرفتن گواهي انحصار وراثت است و در انحصار وراثت فرزند خوانده جايگاهي ندارد چون جز ورثه محسوب نمي‎شود. حتي اگر اسم فرزند خوانده در شناسنامه شخصي كه او را به فرزند خواندگي پذيرفته وارد شده باشد باز هم از ارث محروم است.

انحصار وراثت فرزند خوانده

نحوه تقسيم ارث به فرزند خوانده

۱. سرپرست در زمان حيات، مال يا اموالي به نام فرزند‎ خوانده منتقل كند.
۲. اموال خود را براي او وصيت تملكي كنند. يعني اينكه وصيت كنند بعد از فوت آنها اموال به فرزندخوانده تعلق بگيرد.
۳. فرزند خوانده ارث نمي برد، اما سرپرستان او مي توانند به عنوان صلح يا‏‎ ‎‏بخشش مالي به او واگذار كنند.
شايان ذكر است كه در صورت فوت فرزند خوانده، سرپرست نيز از او ارث نمي‎برد.

مطلب پيشنهادي: براي آشنايي بيشتر با شرايط فرزند خواندگي مطلب “شرايط فرزند خواندگي در قانون چگونه است؟” را مطالعه كنيد.

مطالب بيشتر در مجله حقوقي دلتا....