از آنجا كه در زمينه ارث مواردي براي رسيدن وراث به ارث وجود دارد، مواردي نيز براي منع شدن وراث از ارث موجود است. كه به اين موانع حاجب ميگويند.

حجب يكي از موانع ارث است و انواع مختلفي دارد. در اين مطلب از مجله دلتا ميخواهيم به موضوع اشخاصي كه مانع ارث مي شوند بپردازيم.
اقسام حجب
به طور كلي اقسام حجب را ميتوان به دو نوع حجب حرماني و حجب نقصاني تقسيم كرد.
حجب حرماني:
در واقع در حجب حرماني هر شخصي كه ارتباط نزديكتري با ميت داشته باشد مانع از ارث بردن شخصي كه ارتباط دورتري با ميت دارد ميشود.
يعني وارثاني كه در درجه اول قراردارند و شامل پدر و مادر، فرزند، همسر ميشوند، مانع از ارث بردن طبقات پايينتر كه شامل خواهر و برادر و خاله و عمو و… هستند، ميشوند.
براي مثال حذف شدن برادرزاده از ليست وراث به دليل وجود خواهر و برادر متوفي است.
حجب نقصاني:
در تعريفي ساده درمورد حجب نقصاني ميتوان گفت كه در واقع به دليل وجود يك شخص در ميان ورثه اشخاص ديگر از مرتبهاي بالاتر كه حق خوبي در ارث دارند، به مرتبهاي پايينتر كه حقشان كمتر ميشود تنزل پيدا ميكنند.
براي مثال ميتوان گفت كه پدر و مادر ميت در حالت خوب و بالا از ميت ارث خواهند برد ولي اگر ميت فرزندي داشته باشد، فرزند او باعث ميشود تا پدر و مادر ميت كمتر از حالت عرف ارث ببرند.
اشخاصي كه مانع ارث بردن مي شوند
محجوبين يا همان افرادي كه از ارث يا به طور كلي يا بطور جزئي منع ميشوند بر دو دسته هستند:
محجوبين دسته اول
اين دسته شامل افرادي ميشود كه ممكن است به طور كلي به دلايلي مثل جزو طبقههاي فرعي بودن، داشتن نسبت دور باحاجب و… از ارث بردن به طور كامل منع و محروم شوند.
محجوبين دسته دوم
اين گروه معمولا به طور جزئي از ارث بهره ميبرند و منع شدن آنها به طور كلي با درصد بسيار كمي صورت ميگيرد كه شامل پدر و مادر،فرزند، زن و شوهر ميشوند.
حجب از رد
اگر بعد از تقسيم كردن اموال بين وارثان مقداري از اموال اضافه آمد، در اين صورت اين مقدار از اموال كه اضافه آمده است حتما بايد بين وارثان كه تعيين شده است تقسيم شود، مگر اينكه وراث براي زماني كه اموال اضافه آمد مانع داشته باشند كه در اين صورت ارث به آنها تعلق نميگيرد.
براي مثال زن بيش از يك چهارم مال را مطلقا نميتواند به ارث ببرد.
شوهر بيش از يك دوم را درصورت وجود وراث نسبي ديگر نميتواند به ارث ببرد.
مادر نميتواند بيشتر از يك ششم مال را به ارث ببرد. در برخي موارد هم از حجب رد محروم ميشود، البته درصورتي كه حاجب داشته باشد.
پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي با نكات حقوقي بيشتر مطلب تقسيم ارث به چه صورت انجام ميشود؟ مطالعه كنيد.