انتشار دروغ در فضاي مجازي

نشر اكاذيب به معناي اشاعه و انتشار مطالب خلاف واقع است. هر كس به قصد ضرر زدن به ديگران يا تشويش اذهان عمومي اقدام به بيان اكاذيب كند، مجرم محسوب مي‌شود.

با پيشرفت روزافزون تكنولوژي و گسترش استفاده از ابزارهاي اينترنتي، به تدريج فضاي مجازي و اينترنتي جاي خود را در زندگي مردم باز كرده است. رفتار‌هايي در اين فضا رخ مي‌دهد كه مي‌­تواند منجر به آسيب­‌ها و ضررهاي غيرقابل جبراني شود. لذا قانون­گذاران، در سال­‌هاي اخير، اين اعمال را جرم محسوب كرده‌اند. در اين نوشتار از مجله دلتا به مجازات دروغ در فضاي مجازي مي‌پردازيم.

جرم نشر اكاذيب در فضاي مجازي و مجازات آن

جرم نشر اكاذيب و انتشار مطالب دروغ، جرمي است كه امكان تحقق آن هم در فضاي مجازي و هم در فضاي حقيقي و از طريق ابزار و وسايل مختلف امكان­‌پذير است. لذا ارتكاب آن در فضاي حقيقي در ماده ۶۹۸ قانون مجازات اسلامي مصوب ۱۳۷۵ مورد اشاره قرار گرفته است. انتشار مطالب كذب در رسانه، نشريات و… از طريق اين ماده قابل مجازات است.

براي شكل گرفتن جرم نشر اكاذيب سه علت بيان شده است:

• پخش كردن مطلبي به دروغ در فضاي مجازي
• در دسترس ديگران قراردادن مطالب دروغ
• نسبت دادن يك چيز يا رخداد دروغ و خلاف حقيقت به ديگري

جرم نشر اكاذيب از جرائم مطلق مي‌­باشد. به اين معني كه براي واقع شدن آن نيازي به تحقق نتيجه‌­اي خاص نيست.

به طور مثال نيازي نيست كه انتشار مطالب دروغ، سبب ورود ضرر و زيان اعم از مادي يا معنوي يا بي آبرو شدن شخصي بشود. تنها ارتكاب عمل نشر اكاذيب توسط مرتكب كافي است. بنابراين شاكي خصوصي نيز در ضمن شكايت خود، نيازي به ارائه مدارك لازم براي اثبات ورود ضرر به خود را ندارد.

هنگامي كه مطالب دروغ در بستر فضاي مجازي پخش شود و يا از ابزار رايانه‌­اي براي انتشار اين مطالب استفاده شود، اين جرم رايانه­‌اي محسوب مي‌شود.

طبق مقررات، ماده ۱۸ قانون جرائم رايانه­‌اي در مورد آن اعمال مي­‌گردد. اين مجازات شامل، حبس از نود و يك روز تا دو سال يا جزاي نقدي از پنج ميليون (۵.۰۰۰.۰۰۰) ريال تا چهل ميليون (۴۰.۰۰۰.۰۰۰) ريال يا هر دو مجازات خواهد بود.

پيشنهاد مطالعه : براي آشنايي بيشتر با ديگر نكات حقوقي، جرائم فضاي مجازي، را مطالعه كنيد.