تعريف نامزدي در قانون

نامزدي در ميان عموم افراد جامعه، به مرحله بعد از جاري شدن صيغه عقد دائم تا فاصله عروسي مي‌گويند. درحالي‌كه در عالم حقوق، نامزدي به مرحله‌اي مي‌گويند كه قبل از انجام عقد دائم مي‌باشد و زن و مرد صرفا در حال آشنايي با يكديگر هستند.

بطور كلي، با توجه به قانون و هم‌چنين عرف اجتماعي، نامزدي را مي‌توان مرحله‌اي دانست كه پيش از ازدواج و به منظور آشنايي طرفين براي ادامه زندگي و تشكيل خانواده انجام مي‌شود. در اين نوشتار از مجله دلتا به بررسي آثار حقوقي نامزدي مي‌پردازيم.

تعريف نامزدي در قانون مدني

قواعد مربوط به دوران نامزدي در حقوق ايران، در مواد ۱۰۳۵ الي ۱۰۴۰ قانون مدني مورد پيش‌بيني قرار گرفته است. نامزدي در قانون مدني، نوعي قرارداد و يا تعهد دانسته شده است. درتعريف نامزدي بر اساس قانون مدني مي‌توان گفت “نامزدي يا وعده ازدواج، قراردادي است كه بين دو نفر به منظور ازدواج در آينده بسته مي‌شود “.

بنابراين، نامزدي همان وعده ازدواج است و خود ازدواج نيست. بر اساس قانون مدني، ازدواج ميان دو نفر با انجام تشريفات مربوط به عقد ازدواج دائم انجام مي‌گيرد. صرفا پس از انجام عقد ازدواج دائم است كه زن و مرد به هم محرم مي‌شوند و رابطه‌اي حقوقي، يعني رابطه زوجيت ميان آن‌ها برقرار مي‌گردد.

آثار حقوقي نامزدي

يكي از مهم ترين آثار دوران نامزدي بر اساس قانون مدني، قابليت رجوع از نامزدي و بر هم زدن آن است. به اين مفهوم، در ماده ۱۰۳۵ قانون مدني اشاره گرديده است. به موجب اين ماده، وعده ازدواج ايجاد علقه زوجيت نمي‌‌كند. اگرچه تمام يا قسمتي از مهريه كه بين طرفين براي موقع ازدواج مقرر گرديده، پرداخته شده ‌باشد.

بنابراين هر يك از زن و مرد تا زماني كه عقد نكاح جاري نشده باشد، مي‌‌تواند از وصلت امتناع كند و طرف ديگر نمي ‌تواند به هيچ وجه او را مجبور به ازدواج كرده يا به علت امتناع از وصلت، مطالبه خسارتي نمايد. بر اين اساس مي توان گفت تعلق مهريه در دوران نامزدي به زن منتفي خواهد بود.

لذا چون عقد نكاح قرارداد مهمي است و آثار مهمي نيز به بار مي‌آورد، قانون‌گذار نيز به زن و مرد اجازه داده است كه تا آخرين لحظه قبل از انجام عقد، از تصميم خود بازگردند و وعده ازدواج يا نامزدي را بر هم بزنند. طرف مقابل هم نمي‌تواند از اين بابت خسارتي مطالبه كند.

براي آشنايي با نكات حقوقي بيشتر، استرداد هداياي دوران نامزدي، را مطالعه كنيد.