تاكنون بيشتر شاهد پرس و جو پيرامون حق و حقوق زن در ازدواج بودهايم. اما زوجه براي اينكه از تعادل حقوقي بيشتر برخوردار باشد بايد به حقوق مرد در ازدواج اشراف كامل داشته باشد. اين كار باعث ميشود تا از توقعات خود آگاهي پيدا كرده و شروط ضمن عقد را براي خود ميسر سازد.

با امضاي سند ازدواج، زن برخي از حقوق مدني و معنوي خود همچون حق طلاق، حق سفر و خروج از كشور، اشتغال، محل سكونت و مسكن، ولايت بر فرزندان را به طور معمول از دست ميدهد. حقوق مادي همچون مهريه و نفقه را به دست ميآورد. البته طرفين ميتوانند با ايجاد شروط ضمن عقد، مواردي را توافق كنند. قبلا درباره حق و حقوق مادي زن شامل مهريه و نفقه مطالبي ارائه شده است. در اين مطلب از مجله دلتا قصد داريم به حقوق مردان در ازدواج بپردازيم.
حق طلاق
بر اساس ماده ۱۱۳۳ قانون مدني، مرد ميتواند با رعايت يكسري شرايط كه در قانون وضع شده با مراجعه به دادگستري همسر خود را طلاق دهد. لذا اراده و اختيار در طلاق با مرد است و زن فقط تحت شرايط خاص يا داشتن وكالت در طلاق يا حق طلاق به عنوان شروط ضمن عقد ميتواند درخواست طلاق نمايد. همچنين طلاق بهصورت توافقي هم مطرح است.
حق سكونت جزئي از حقوق مرد در ازدواج
برابر قوانين اسلام، حق سكني با شوهر است. بنابراين: تعيين مسكن از آثار رياست شوهر به حساب ميآيد و قسمت اول ماده ۱۱۱۴ قانون مدني به اين موضوع اختصاص يافته است. در اين ماده آمده است : زن بايد در منزلي كه شوهر تعيين ميكند سكني نمايد.
بنابراين اختيار تعيين محل سكونت با شوهر است و هر منزلي را كه شوهر انتخاب ميكند، زوجه موظف به اقامت در آن خواهد بود.
از آنجايي كه اين موضوع از حقوق زوج محسوب ميشود. بنابراين طرفين ميتوانند ضمن عقد، شرط كنند كه اختيار تعيين مسكن با زوجه باشد..
حق اشتغال زوجه
يكي از محدوديتها كه امروزه بسيار به آن پرداخته ميشود «حق زنان بر داشتن شغل» است. كه با وجود تاكيد قانون اساسي بر حق برابر همه مردم كشور براي داشتن اشتغال، ماده ۱۱۱۷ قانون مدني مرد را محق دانسته كه همسر خود را از حرفه يا صنعتي كه به زعم او، منافي مصالح خانواده يا حيثيات خود يا زن باشد، منع كند.
به زبان ساده مرد در صورتيكه تشخيص دهد اشتغال همسر وي به صلاح خانواده نيست ميتواند او را از اشتغال منع كند.

خروج از كشور
ماده ۱۸ قانون گذرنامه، تحصيل گذرنامه ايراني و خروج زن شوهردار از كشور را متوقف بر صدور اجازه رسمي از سوي شوهر كرده است.
لذا هر زن متاهلي كه قصد خروج از كشور دارد قبل از مراجعه به دفاتر خدماتي بايد رضايتنامه همسر را در اختيار داشته باشد.
حق تحصيل
تحصيل، از حقوق مدني افراد جامعه است و مرد نميتواند بدون داشتن دلايل كافي همسر خود را از تحصيل بازدارد. بنابراين شوهر فقط زماني ميتواند از ادامه تحصيل همسر خود جلوگيري كند كه توجيه منطقي داشته باشد.
نكنه : توجه داشته باشيد در صورتيكه زوجه در حين تحصيل عقد كند زوج حق منع او تا پايان تحصيلات ندارد.
حق ولايت بر فرزندان
قانونگذار براي حمايت از فرزندان به وضع يكسري وظايف و تكاليف الزامي براي والدين مثل حق ولايت و سرپرستي، حق اداره اموال فرزند، حق حضانت و نگهداري پرداخته است.
قانونگذار حق ولايت را بهعنوان اصليترين حق بر فرزند، بر عهده پدر و جد پدري گذاشته است. مواد ۱۱۸۰ و ۱۱۸۱ قانون مدني حق ولايت بر فرزند نابالغ و تا پيش از رشد را بر عهده پدر و جد پدري قرار داده است.

پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي با نكات حقوقي در چه مواردي زن ميتواند غيابي طلاق بگيرد؟ مطالعه كنيد.
ازدواج سفيد، ازدواجي از نوع رابطه نامشروع
قولنامه دستي شما با چه شرايطي در دادگاه اعتبار دارد؟
آيا مردان ميتوانند بدون دليل همسران خود را طلاق دهند؟
تفاوت رابطه نامشروع و زنا چيست؟
آيا مراجعه به فالگير مجازات دارد؟