دور زدن قانون در همه جاي دنيا مرسوم است. ايران نيز مستثني از اين دور زدنها براي هيچ فردي نيست مگر افرادي كه وجدان داشته باشند. براي بسياري از افراد فرقي نميكند كجا و در چه شرايطي باشند، با توجيحات مختلفي تا آنجا كه بتوانند قانون را دور ميزنند تا به سهم بيشتري از ماديات دست يابند.

بعد از فوت متوفي، در صورتيكه فرد داراي مستمري و تحت پوشش بيمه تأمين اجتماعي باشد، بازماندگان واجد شرايط ميتوانند مستمري متوفي را دريافت كنند. در اين نوشتار از مجله دلتا به موضوع سهم دختران از حقوق بازنشستگي ميپردازيم.
چند سالي ميشود كه افراد با دور زدن قانون و سوءاستفاده، طلاق صوري ميگيرند. سند طلاق ارائه ميدهند و وانمود ميكنند همسر ندارند، شغل ندارند و ميخواهند از مستمري پدر استفاده كنند.
همچنين ازدواجهاي اول يا دوم خود را بهصورت رسمي ثبت نميكنند تا به مشكل قطع شدن حقوق بازنشستگي پدر يا همسر اولشان برخورد نكنند.
اساسا از ديد قانونگذار، پرداخت حقوق به بازماندگاني كه در معرض آسيبهاي اجتماعي قرار دارند، به مثابه يك حق، بر ذمه صندوقهاي بازنشستگي دولتي و غيردولتي است و نميتوان با استناد به اقدام خلاف عدهاي، بخش يا تمام حقوق افرادي را كه به دليل مشكلات خانوادگي طلاق گرفتهاند يا حتي به انتخاب خود مجرد ماندهاند را حذف كرد.
اما چاره چيست؟! سازمان تامين اجتماعي به دنبال اين اقدامات بعضا خلاف قانوني، آستين بالا زد تا براي قطع حقوق چنين افرادي اقدام كند.
حتي در اين راستا از مردم خواسته شد اگر اطلاع دارند كه فردي با همسرش زندگي ميكند اما با طلاق صوري، مستمري پدرش را دريافت ميكنند، گزارش دهند. سازمان، بازرس و شعب بررسيها را انجام بدهند و وضعيت تعيين تكليف شود.
اما هر از چندگاهي حرف و سخنهايي مبني بر كاهش دريافتي دختران از حقوق بازنشستگي پدر در اذهان عمومي مطرح ميشود. موضوعي كه مشخص نيست آيا به لحاظ قانوني شدني است يا در حد شايعه مطرح ميشود؟
قانون حمايت از خانواده
قانون حمايت از خانواده ميگويد «فرزندان دختر در صورت نداشتن شغل يا شوهر و فرزندان پسر تا سن ۲۰ سالگي و بعد از آن در صورتيكه معلول و از كارافتاده باشند يا به تحصيلات دانشگاهي مشغول باشند، حسب مورد از كمك هزينه اولاد، بيمه و مستمري بازماندگان يا حقوق وظيفه والدين خود برخوردار ميشوند.»
بهصورت دقيق طبق ماده ۴۸ اين قانون مصوب سال ۹۱ «زوجه دائم متوفي از حقوق وظيفه يا مستمري وي برخوردار ميگردد و ازدواج وي مانع دريافت حقوق مذكور نيست و در صورت فوت شوهر بعدي و تعلق حقوق به زوجه در اثر آن، بيشترين مستمري ملاك عمل است.»
بند ۲ تصريح دارد، دريافت حقوق بازنشستگي يا از كارافتادگي، مستمري از كارافتادگي يا بازنشستگي حسب مورد توسط زوجه متوفي مانع از دريافت حقوق وظيفه يا مستمري متوفي نيست.
كاهش سهم دختران از حقوق بازنشستگي
رييس فراكسيون زنان و خانواده مجلس شوراي اسلامي بيان كرده است مجلس در اين زمينه نه طرحي را در دستور كار دارد و نه چيزي را مصوب كرده است. طبق بررسيهاي انجام شده مشخص شد كه در حال حاضر صندوقهاي بازنشستگي كشوري و تأمين اجتماعي بهطور كامل اين مستمري را پرداخت ميكنند. اما صندوق بازنشستگي لشكري طي بخشنامهاي داخلي اين مستمري را كاهش داده است.
پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي با نكات حقوقي بيشتر مطلب دريافت دو حقوق بازنشستگي همزمان امكان دارد؟ را مطالعه كنيد.