پس گرفتن هديه

​

در صورتي كه نامزدي بهم‌ بخورد و قرار نباشد ازدواج صورت گيرد، هدايايى كه هر يك از دو طرف به يكديگر داده يا بين خانواده‌هاي آن‌ها رد و بدل شده است، قابل مطالبه و پس گرفتن خواهد بود.

​

يكي از انتخاب‌هاي حساس زندگي هر انساني، پيدا كردن شريك زندگي براي ازدواج است. دوران نامزدي نيز راهكاري است براي كاهش ريسك انتخاب اشتباه همسر و شناخت بهتر شخصي كه قرار است سال‌ها با او زندگي مشترك داشت. از جمله مشكلات عديده اي كه افراد پس از بهم خوردن قرار ازدواج يا اصطلاحا نامزدي و نيز طلاق در دوران عقد مطرح مي‌كنند، مشكل پس گرفتن هديه‌­هاي نامزدي و هديه هاي دوران عقد كه اصولا گران قيمت (مانند حلقه نشان و ازدواج، آينه و شمعدان، سرويس طلا و…) هم هستند. در اين نوشتار از مجله دلتا به بررسي شرايط پس گرفتن هداياي نامزدي و شرايط آن مي‌پردازيم.

ماهيت حقوقي هدايا نامزدي

ماهيت حقوقي هداياي نامزدي با هداياي پس از عقد كه از طرف خانم و آقا و يا بستگان به آن‌ها داده مي‌شود تا حدودي متفاوت است. مواد ۱۰۳۷ و ۱۰۳۸ قانون مدني به ترتيب چنين بيان كرده است كه: هريك از نامزدها مي‌تواند درصورت به هم خوردن وصلت منظور، هدايايي را كه به طرف ديگر يا ابوين او براي وصلت منظور داده است مطالبه كند. اگر عين هدايا موجود نباشد، مستحق قيمت هدايايي خواهد بود كه عادتا نگه داشته مي‌شود مگر اينكه آن هدايا بدون تقصير طرف ديگر تلف شده باشد.

​

شرايط پس گرفتن هداياي نامزدي

اگر قبل از عقد نكاح از طرف خانم يا آقا (تفاوتي در هديه دهنده نيست) يا مادر و پدر آن‌ها هدايايي به طرف ديگر داده شده است، همه آن‌ها قابل مطالبه نيست. بلكه تنها تحت شرايطي، طرف اهداكننده مي‌تواند آن‌ها را مطالبه كند. آن شرايط اين‌ها هستند:

• وصلت منظور به هم خورده و قرار نباشد ازدواج صورت بگيرد. در اين صورت هدايايي كه هريك از طرفين به طرف ديگر يا پدر و مادر او داده است قابل مطالبه و پس گرفتن خواهدبود
• اين هدايا به منظور و در راستاي وصلت طرفين و نه به انگيزه ديگري تقديم شده باشد. (مثلا هديه‌اي براي تولد يا روابط خانوادگي صرف تقديم نشده باشد.)
• اگر خود هدايا موجود باشد، خود قابل مطالبه و پس گرفتن است اما اگر خود هديه موجود نيست، صرفا قيمت هدايايي قابل مطالبه است كه طبق عرف نگه داشته مي‌شوند. مثلا هدايايي مصرف شدني كه با مصرف خود آن از بين مي‌رود (مثل لباس يا عطر) شامل اين شرط نمي‌شود.
• قيمت هداياي نگه داشتني (آن‌هايي كه با مصرف از بين نمي‌روند مثل طلا) كه از بين رفته‌اند (مثلا گم شده‌اند) درصورتي قابل مطالبه است كه هديه گيرنده از قصد آن‌ها را از بين نبرده باشد.
• ازدواج به خاطر فوت خانم يا آقا بهم نخورده باشد.

بنابراين، اگر هديه‌هاي مورد نظر داراي اين ويژگي‌ها باشد، قابليت شكايت براي پس گرفته شدن را دارند.

براي آشنايي با نكات حقوقي بيشتر طلاق در دوران عقد و نكاتي كه بايد بدانيد! را مطالعه كنيد.

همچنين بخوانيد:

امكان مطالبه خسارت در به هم خوردن نامزدي وجود دارد؟

وضعيت ارث مرد در صورت فوت همسر

شروط ضمن عقد ازدواج

ازدواج دختر بدون اجازه پدر در چه شرايطي ممكن است؟

در چه صورت مهريه نصف مي‌شود؟

با مجله حقوقي دلتا همراه باشيد

​