يكي از سوالاتي كه پرسيده ميشود آن است كه اگر زن در دادگاه اعلام نمايد كه دليل طلاق تنفر زن از شوهر يا كراهت زن در طلاق است امكان طلاق براي او وجود دارد؟

طلاق به دليل كراهت و تنفر زن، درصد قابل توجهي از پروندههاي طلاق در دادگاه خانواده را تشكيل ميدهد و بر همين اساس اين نوع طلاق به عنوان يكي از طلاقهاي شايع ميان زوجين مطرح ميشود. در اين مطلب از مجله دلتا به موضوع طلاق به دليل تنفر زن ميپردازيم.
انواع طلاق
در يك تقسيمبندي كلي در قانون ايران طلاق به دو دسته طلاق رجعي و طلاق بائن تقسيم ميشود. طلاق رجعي به اين معناست كه براي شوهر در مدت عده حق رجوع وجود دارد. يعني با اينكه رابطه زوجيت به واسطه اجراي طلاق قطع شده است اما در صورت رجوع مرد در مدت زمان عده همان رابطه زوجيت برقرار ميشود. اما طلاق بائن، به طلاقي گفته ميشود كه در آن براي شوهر حق رجوع وجود ندارد.
مطابق بند ۳ ماده ۱۱۴۵ قانون مدني، يكي از انواع طلاقهاي بائن طلاق خلع است. طلاق خلع در ماده ۱۱۴۶ قانون مدني اين طور تعريف شده است: «طلاق خلع آن است كه زن به واسطه تنفري كه از شوهر خود دارد در مقابل مالي كه به شوهر ميدهد طلاق بگيرد. اعم از اينكه مال مزبور عين مهر يا معادل آن يا بيشتر يا كمتر از مهر باشد.»
مطابق تعريف اين ماده، در صورتيكه تنفر و كراهتي كه زن نسبت به شوهر خود دارد در حدي باشد كه ادامه زندگي را براي او يا براي هر دو مشكل سازد و مانع توجه به وظايف و تكاليف شرعي و احساسي شود، ميتواند با پرداخت مالي به شوهر، اعم از اينكه آن مال عين مهريه، معادل آن يا بيشتر و كمتر از آن باشد، از او طلاق بگيرد.
طلاق از طريق تنفر
اما سوال اينجاست كه آيا هر ميزان تنفر زن نسبت به شوهر باعث اثبات عسر و حرج او و صدور حكم طلاق خواهد بود؟
به نظر ميرسد كه صرف تنفر زن از شوهر از موجبات عسر و حرج محسوب نميشود كه زن بتواند بر مبناي آن طلاق بگيرد. علاوه بر اين در طلاق خلع بخشيدن مالي از زن اعم از مهريه يا غير آن نيازمند قبول شوهر است.
در نتيجه با اينكه اگر زن مقدار قابل توجهي از مهريه خود را ببخشد بيانگر وخامت اوضاع و سختي زن دارد. اما در صورت مخالفت و عدم رضايت شوهر، دليل ديگري هم براي طلاق گرفتن نياز است.
بنابراين براي جمع بندي بررسي امكان طلاق از طريق كراهت و تنفر زن بايد موارد زير را در نظر داشته باشيد:
- صرف اعلام كراهت و تنفر زن از شوهر براي تحقق طلاق كافي نيست و شوهر نيز بايد براي طلاق رضايت داشته باشد.
- در صورتيكه زن قصد طلاق از شوهر خود را به دليل كراهت نسبت به او دارد، اگر بخشي از حقوق مالي خود در اين راه را ببخشد، بهتر به نتيجه خواهد رسيد.
- معمولا در بسياري از موارد، پروندههاي طلاق به استناد عسر و حرج زن با نبخشيدن بخش عمدهاي از مهريه به نتيجه نميرسد.
پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي با نكات حقوقي مطلب آيا فريب در ازدواج جرم است؟ را مطالعه كنيد.