پس از فوت شوهر، زن بايد توانايي آن را داشته باشد كه به راحتي زندگي خويش را ادامه دهد و حق يا حقوقي كه پيش از درگذشت شوهر داشته، در نبود او نيز داشته باشد؛ مطالبه مهريه و استرداد جهيزيه يكي از اين حقوق است.

زن نيز مانند مرد ميتواند در اموال خود هر تصرفي كه خواست، انجام دهد و در مسائل مالي خود استقلال تام دارد. درصورتيكه زن در اوايل زندگي زناشويي، جهيزيه خريداري كرده و با خود به خانه همسر برده باشد، اجازه دارد تا در نبود شوهرش جهيزيه را مطالبه كند. در اين مطلب از مجله دلتا به موضوع پس گرفتن جهيزيه پس از فوت ميپردازيم.
استرداد جهيزيه پس از فوت شوهر
يكي از روشهاي آسان براي پس گرفتن جهيزيه آن است كه خانواده دختر از قبل و در هنگام تامين وسايل، ليستي از تمام اقلام تهيه شده آماده نمايند.
اين ليست به نام سياهه شناخته ميشود. معمولا در برگه آخر عقدنامه ازدواج يا برگهاي جداگانه قيد ميشود و با امضاي شوهر و شهادت دو نفر از اقوام مرد، حكم يك سند عادي را پيدا ميكند كه بعدا براي پس گرفتن جهيزيه كار شما را راحت ميكند.
اما در حالت ديگر ممكن است خانواده دختر اقدام به تهيه ليست سياهه نكرده باشند. در اينصورت اثبات اين امر كه وسايل داخل خانه به عنوان جهيزيه زن است نه براي شوهر، دشوار است.
در اين حالت معمولا اموال اختصاصي هر يك از زوجين به خود آنان تعلق دارد و اموال مشترك بهصورت مشترك ميان آنان تقسيم خواهد شد. مگر آنكه هر يك از زوجين دليل و مدركي براي تعلق آن مال به خود داشته باشند.
نحوه طرح دادخواست استرداد جهيزيه بعد از فوت شوهر
براي استرداد جهيزيه در ابتدا لازم است زن دادخواست پس گرفتن جهيزيه را تقديم دادگاه نمايد.
توجه داشته باشيد از آنجا كه مالك اصلي جهيزيه زن است بنابراين با فوت شوهر، اسباب و اثاثيهاي كه به عنوان جهيزيه مدنظر است جزو تركه (اموال برجا مانده از شوهر) به حساب نميآيد.
در حقيقت پس دادن جهيزيه زن ديني است كه بر گردن شوهر است. بنابراين پيش از تقسيم ارث ميان وراث شوهر، جهيزيه بايد به زن پس داده شود.
اين مورد اعم از آن است كه عين جهيزيه باقي باشد يا بهطور عمدي قبل از فوت، توسط شوهر از بين رفته باشد.
براي مثال ممكن است شوهر پيش از فوت خود و بدون اجازه زن اموالي از جهيزيه را به فروش برساند. حال با فوت او امكان مطالبه قيمت يا مثل آن وسيله از ارث او وجود دارد.
در اين حالت زن ميتواند دادخواست استرداد جهيزيه عليه وراث مرد را به همراه اصل عقدنامه و ليست سياهه يا فاكتور خريد در دادگاه طرح نمايد.
پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي با نكات حقوقي مطلب آيا ميتوان مهريه عندالاستطاعه را به عندالمطالبه تبديل كرد؟ را مطالعه كنيد.