از جمله دقيقترين قواعدي كه در قانون مدني مطرح شده است، احكام و قواعد حاكم بر ارث است.

در قرآن كريم قواعد مربوط به ارث و سهم هر يك از ورثه با دقت تمام مشخص شدهاند و از اين لحاظ، مقررات قانوني ما نيز برگرفته از احكام قرآن است. به لحاظ عرفي و قانوني، ارث به مالي گفته ميشود كه پس از فوت يك شخص به بازماندگان وي تعلق ميگيرد. در اين مطلب از مجله دلتا به موضوع مشكلات حقوقي ارث زنان ميپردازيم.
ارث زنان
براساس ماده ۸۶۱ قانون مدني، زن پس از مرگ همسرش ارث ميبرد. به شرط اينكه در عقد دائم او بوده و قبل از مرگ شوهرش زنده باشد. اگر شوهر در زمان فوت هيچ فرزند يا نوهاي از همسرش يا از همسران قبلي نداشته باشد، زن از اموال مرد يك چهارم ارث ميبرد.
در غير اينصورت يك هشتم از اموال مرد را به ارث خواهد برد. بر اساس قوانين، در ميزان سهمالارث زنان و شوهر تفاوتهايي وجود دارد و همچنين بود يا نبود فرزندان در ميزان سهمالارث زن و مرد تاثير دارد و چنانچه مرد داراي همسران متعدد باشد نيز در ميزان سهم ارث زنان، تغييراتي ايجاد ميشود.
در صورت انحصار وراثت و وجود شوهر به عنوان تنها وارث، تمام تركه زن به شوهر ميرسد، در حالي كه برابر ماده ۹۴۹ قانون مدني در صورت انحصار وراثت اگر مرد وارثي به غير از زن نداشته باشد، تنها يك چهارم اموال شوهر به او ميرسد و بقيه متعلق به حاكم است و به خزانه دولت واريز ميشود.
همچنين ماده ۹۴۲ قانون مدني ميگويد: اگر مردي داراي دو يا چهار زن عقد دائم است، پس از مرگش در صورت داشتن فرزند، يك هشتم از اموالش بين زنان بهطور مساوي تقسيم خواهد شد. بنابراين همانطور كه ميبينيد سهمالارث زنان از اموال شوهر، بسيار اندك و ناچيز است. براي مطالعه نحوه تقسيم ارث مرداني كه چند همسر دارند بهصورت كامل به اين مطلب مراجعه كنيد.

در برابر اين مشكلات چه بايد كرد؟
متاسفانه باور عمومي اشتباهي وجود دارد كه هر فردي ميتواند اموالش را با وصيت ميان نزديكان خود به هر شكلي كه ميخواهد تقسيم كند. اما بايد بدانيم بر اساس ماده ۸۴۳ قانون مدني هر فردي تنها ميتواند نسبت به يكسوم اموالش وصيت كند.
اگر وصيت فرد متوفي بيش از اين مقدار باشد بايد ورثه در خصوص بقيه اموال اجازه دهند. يعني اگر خانهاي كه از سوي شوهر متوفي براي همسرش وصيت شده از نظر قيمتي بيش از يكسوم اموال او نباشد، وصيتنامه صحيح است.
در غير اينصورت بايد ورثه درباره بقيه اموال اجازه دهند. اگر آنها موافقت نكنند، وصيت نسبت به بيش از يكسوم معتبر نيست. راهحلي كه در اين ميان توصيه ميشود اين است كه زوجين ميتوانند در زمان حيات، اموال خود را به مالكيت ديگري درآورند اما بايد عقدي باشد كه با مرگ منتقلكننده، باطل نشود.
پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي با نكات حقوقي مطلب آيا فرزند نامشروع از والدين خود ارث ميبرد؟ را مطالعه كنيد.
ازدواج سفيد، ازدواجي از نوع رابطه نامشروع
قولنامه دستي شما با چه شرايطي در دادگاه اعتبار دارد؟
آيا مردان ميتوانند بدون دليل همسران خود را طلاق دهند؟
تفاوت رابطه نامشروع و زنا چيست؟
آيا مراجعه به فالگير مجازات دارد؟