تشكيل خانواده و فرزندآوري، نيازمند يادگيري مهارتهايي است كه هر يك از والدين، بايد آن را مد نظر قرار دهند. به نحوي كه حتي در صورت بروز اختلافات ميان زوجين، آسيبي بر فرزندان حاصل از ازدواج، ايجاد نشود.

بر اساس قانون مدني، پدر و مادر در قبال فرزندان خود ملزم به رعايت تكاليفي هستند كه از جمله آنها ميتوان به حضانت و تربيت فرزندان اشاره نمود. حضانت ناظر بر مراقبت جسمي از فرزندان و تربيت، ناظر بر مراقبت روحي و رواني از آنها است. در حالت عادي كه پدر و مادر در يك منزل زندگي ميكنند، حضانت و تربيت هم به عهده پدر و هم به عهده مادر است. در اين مطلب از مجله دلتا به موضوع خروج فرزند بدون اجازه پدر ميپردازيم.
بردن فرزند از خانه بدون اجازه شوهر امكان دارد؟
پاسخ به اين سوال، منفي است. به عبارت ديگر بردن فرزند از منزل، بدون اجازه شوهر به لحاظ شرعي و قانوني موجه نيست. به دليل اينكه حضانت فرزندان قبل از طلاق، هم حق و هم تكليف هر دو والدين است. مادر، نميتواند از اين موضوع، جلوگيري كند.
حكم مادري كه فرزندانش را از خانه بدون اجازه شوهرش ببرد
در پاسخ به اين سوال بايد گفت كه اگر زن و مرد، هنوز از هم طلاق نگرفتهاند و زن، اقدام به بردن فرزندان از منزل شوهر نمايد، در صورت اثبات موضوع، حكم نشوز يا عدم تمكين، در مورد خود زن، قابل اعمال است.
حكم حقوقي
حكم حقوقي مادري كه فرزندانش را بدون اجازه شوهر از منزل ببرد، در ماده ۴۱ قانون حمايت خانواده ذكر شده است. كه بر اساس اين ماده، هرگاه دادگاه تشخيص بدهد كه مسئول حضانت، از انجام تكاليف مقرر در اين رابطه امتناع مينمايد يا اينكه، مانع ملاقات فرزند تحت حضانت با اشخاص ذي حق ميشود، ميتواند دو اقدام انجام دهد:
- نخست: به دليل عمل نكردن به تكاليف حضانت و محروم نمودن پدر از ملاقات با فرزندانش، اقدام به واگذاري حضانت به شخص ديگر نموده. به نوعي، از مادر سلب حضانت كند. در شرايط ديگري نيز امكان سلب مسئوليت از والدين هست براي مطالعه آنها به مطلب آيا با اثبات رابطه نامشروع حضانت از والدين سلب ميشود؟ مراجعه كنيد.
- دوم: به دليل جلوگيري از ملاقات شوهر با فرزندان، فردي به عنوان ناظر تعيين نموده و حدود نظارت وي را نيز مشخص نمايد. به نحوي كه مصلحت طفل نيز تامين گردد.
حكم كيفري
بر اساس ماده ۴۰ قانون حمايت خانواده، خودداري از استرداد فرزند به شخصي كه حضانت را به عهده دارد، ممكن است موجب بازداشت شخص شود. چرا كه بر اساس متن اين ماده:
« هر كس از اجراي حكم دادگاه در مورد حضانت طفل، خودداري كند يا مانع اجراي آن شود يا از برگردندان طفل امتناع ورزد، حسب تقاضاي ذي نفع و به دستور دادگاه صادر كننده راي نخستين، تا زمان اجراي حكم، بازداشت ميشود »
بر اساس ماده ۵۴ قانون حمايت خانواده، ضمانت اجراي جلوگيري از ملاقات با فرزند بيان شده است كه بر اساس آن اگر مادر، حضانت را به عهده داشته باشد اما جلوي ملاقات فرزندان با پدر را بگيرد، حكم كيفري جزاي نقدي بر وي قابل اعمال است.
پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي با نكات حقوقي مطلب بعد از فوت همسر، زن چه وظايفي دارد؟ را مطالعه كنيد.