طبق قانون مدني زن ميتواند تا زماني كه مهريه او تسليم نشده از ايفا وظايفي كه نسبت به همسر خود دارد امتناع كند، به اين عمل حق حبس در ازدواج گفته ميشود.
از جمله تعهدات زن ميتوان به تمكين از شوهر اشاره كرد كه در مقابل آن مرد مكلف به پرداخت نفقه به همسر خود ميشود. به همين دليل، زماني كه يكي از طرفين از ايفاي تكليف خود امتناع كند، به لحاظ حقوقي طرف مقابل نيز ميتواند از ايفاي تعهدات خود خودداري كند تا طرف مقابل حقوق وي را بپردازد. همين امر سبب شده است كه اگر مرد مهريه را نپرداخت، زن بتواند در مقابل از حق حبس خود در عقد نكاح استفاده كرده و از تمكين در برابر شوهرش خودداري كند. در اين نوشتار از مجله دلتا به بررسي موضوع حق حبس مهريه زن و شرايط آن ميپردازيم.
حق حبس
بنا به ماده ۱۰۸۵ قانون مدني، زن ميتواند تا مهريه به او تسليم نشده از ايفاي وظايفي كه در مقابل شوهر دارد امتناع كند، مشروط بر اينكه مهريه او حال باشد و اين امتناع باعث ساقط شدن حق نفقه نخواهد بود. بر اساس اين ماده، در صورتيكه مرد مهريه زن را نپرداخته باشد، زن ميتواند با استفاده از حق حبس خود، از تمكين در برابر شوهر خودداري كند تا شوهر مهريه را به وي بدهد. در صورتيكه زن از حق حبس خود استفاده كند، علاوه بر اينكه شوهر بايد مهريه زن را بپردازد، پرداخت نفقه زن نيز ضروري است و عدم تمكين زن به علت استفاده از حق حبس، سبب از بين رفتن حق نفقه زن در دوران حق حبس نخواهد شد.
(براي مشاوره حقوقي در خصوص مهريه از طريق بخش پرسش و پاسخ حقوقي مجله دلتا با ما در ارتباط باشيد.)
شرايط اعمال حق حبس
- مهريه حال باشد. طبق قانون مدني مهريه ميتواند كلي، جزيي، حال يا با وعده باشد. (مهريه حال مهريهاي است كه براي پرداخت آن مهلتي تعيين نشده باشد و زن اين حق را داشته باشد كه پس از عقد هر زماني كه بخواهد، آن را مطالبه كند.)
- اگر مهريه مدتدار باشد زماني زن حق مطالبه آن را دارد كه مدت مذكور سپري شده باشد و چون از زمان عقد نكاح مرد ميتواند اجراي وظايف همسر را درخواست و زن نميتواند از اين حق خود استفاده كند.
موارد اسقاط حق حبس
به موجب ماده ۱۰۸۶ قانون مدني، در دو صورت حق حبس ساقط ميشود و زن نميتواند از اين حق استفاده كند:
- در صورتيكه مهريه، مؤجل باشد؛ يعنى موعدى براى پرداخت آن بين زن و شوهر قرار داده شده باشد، مانند آن كه شرط شود كه پس از دو سال مهريه به زن داده شود.
- در صورتيكه زن قبل از استفاده از حق حبس و گرفتن مهريه با اختيار خود اقدام به پذيرش وظايف زناشويي كند.
پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي با نكات حقوقي بيشتر عدم حضور زوجين براي ثبت طلاق چه عواقبي دارد؟ در مجله حقوقي دلتا مطالعه كنيد.
همچنين بخوانيد:
تعلق مهريه با تمكين ارتباط دارد؟
بدون طلاق ميتوان مهريه را گرفت؟
در دوران نامزدي مهريه به خانم تعلق ميگيرد؟
با مجله حقوقي دلتا همراه باشيد