يكي از روشهاي حل اختلاف، سازش قضايي است كه اين نوع سازش در دادگاه انجام ميشود و قاضي در روند اجرا و حل اختلاف بين طرفهاي دعوا، نقشي اساسي دارد.

با توسعه و پيشرفت روزافزون در جوامع امروزي، روشهاي حل اختلاف همچون ساير ابعاد زندگي بشري تحول يافته و به تدريج شكلي دوستانه و مسالمت آميز به خود گرفته است. سازش به عنوان يكي از روشهاي حل اختلاف است. در اين مطلب مجله دلتا به تعريف سازش قضايي و شرايط و چگونگي رسيدن به آن پرداخته شده است.
سازش قضايي چيست؟
سازش يكي از روشهاي حل وفصل اختلافات است كه از طريق آن، دو طرف دعوا با جستجوي راه حلي مسالمت آميز و دوستانه به دعوا و اختلاف پايان ميدهند.
در سازش، شخص ثالث بيطرف، ميتواند طرفها را تشويق به ملاقات و مذاكره مستقيم كند.
ارجاع به شوراي حل اختلاف و موسسات ميانجيگري
موضوع ميانجيگري و صلح در دعاوي كيفري و سازش، نوعي ابتكار و نوآوري در قانون آيين دادرسي كيفري محسوب ميشود. طبق قانون، قاضي؛ بزهكار و بزهديده را با توافق خودشان، به شوراي حل اختلاف يا موسساتي كه در بخش ميانجيگري فعاليت ميكنند، ارجاع ميدهد. در اين صورت آنها ميتوانند رابطه بزهكار و بزهديده را اصلاح و ميان آنها سازش ايجاد كنند.
در قانون، حداكثر زمان براي ميانجيگري سه ماه تعيين شده است. به همين دليل قانونگذار مقرر كرده است كه رسيدگي به موضوع دعوا تا سه ماه متوقف شود. بنابراين در اين مدت زماني مقرر ميشود كه رابطه ميان بزهكار و بزهديده اصلاح شده و شاكي گذشت كند.
هدف قانونگذار از صلح و سازش بين طرفها اين است كه رابطه بين بزهكار و بزهديده اصلاح شود. در نتيجه از تكرار جرم جديد و اتفاقات ناگوار ديگري كه ممكن است در اثر بهم خوردن رابطه آن ها ايجاد شود، نيز جلوگيري ميشود.
سازش در دعاوي كيفري
در خصوص صلح در دعاوي كيفري، براساس ماده ۸۲ قانون آيين دادرسي كيفري، در جرائم تعزيري كه مجازات آنها قابل تعليق است، قاضي ميتواند به درخواست متهم و موافقت بزهديده يا مدعي خصوصي؛ با اخذ تامين مناسب، حداكثر دو ماه به متهم براي بدست آوردن رضايت و گذشت شاكي يا جبران خسارت ناشي از جرم مهلت دهد تا اقدامات لازم را انجام دهد.
همچنين مقام قضايي ميتواند براي ايجاد سازش بين طرفين دعوا، موضوع را با توافق آنها به شوراي حل اختلاف يا شخص يا موسسههايي براي ميانجيگري، ارجاع دهد. بنابراين اگر متهم درپي كسب گذشت شاكي است، بايد خسارات وارده به وي را نيز جبران كند.
پيشنهاد مطالعه : مطلب سوء پيشينه كيفري چگونه پاك ميشود؟ را بخوانيد.