نقل و انتقال خودرو از رايجترين و مهمترين معاملات افراد جامعه محسوب ميگردد. لذا لازم است كه شهروندان از زواياي حقوقي و اجرايي اينگونه معاملات مطلع باشند تا از بروز خسارات احتمالي جلوگيري كنند. يكي از اين مراحل فك پلاك نام دارد.

در زمان خريد يك خودروي صفر، نصب پلاك آن را پليس انجام ميدهد. پس از نصب، پلاك به نام صاحب جديد آن ثبت ميشود. بعد از آن، در صورت بروز اتفاقي براي خودرو، ثبت آن به نام كسي كه پلاك خودرو به نام او است انجام ميشود. فك پلاك خودرو به معني جدا كردن پلاك خودرويي كه فروخته شده و نصب پلاك جديد بر روي آن است. يكي از مهم ترين اقدامات در زمان فروش خودرو، فك پلاك آن است. در اين نوشتار از مجله دلتا به بررسي اين موضوع ميپردازيم.
طبق قوانين، براي خريد و فروش خودرو و تنظيم سند آن، مراحل زير بايد طي شوند
- در قدم اول مثل هر معامله ديگري، بايد ميان فروشنده و خريدار، قرارداد يا مبايعه نامهاي بسته شود. بر اساس آن قرارداد، طرفين آن بايد مشخصات كامل خودرو و زمان دقيق تنظيم سند را ثبت كنند.
قراردادي كه بين طرفين وضع ميشود، بايد جامع و كامل باشد و همه منافع فروشنده و خريدار را در بر داشته باشد. همچنين تمامي مشخصات خودرو از جمله مدل، رنگ، وسايل آن، تك سوخت يا دوگانه سوز بودن و هر نوع مشخصات ديگري بايد در قرارداد قيد شود. - پس از تنظيم قرارداد بين طرفين، بايد جهت تعويض پلاك خودرو اقدام شود. در اين مرحله هر دو طرف بايد به مراكز تعويض پلاك مراجعه كرده و پس از ارائه مدارك لازم، اقدامات براي نصب پلاك جديد انجام شود.
از مدارك لازم در اين مرحله مي توان به مدارك شناسايي فروشنده و خريدار، برگ سبز خودرو، بنچاق به نام فروشنده و برگ كمپاني، مدارك مربوط به احراز آدرس و محل سكونت خريدار و مدارك مربوط به معاينه فني اشاره كرد.
براي فك پلاك به كجا بايد مراجعه كنيد؟
براي فك پلاك خودرو، فروشنده و خريدار بايد به مراكز نقل و انتقال خودرو كه وابسته به ناجا هستند مراجعه كنند.
در صورتي كه به هر دليلي نتوانند به آنجا مراجعه كنند، ميتوانند براي انجام تعويض پلاك خودرو، هر دو طرف معامله با مراجعه به دفترخانه، مراحل تنظيم وكالت و اقدامات لازم را انجام دهند. اين اقدامات عبارتند از:
- وكالت فروش خودرو: با امضاي فروشنده در اين وكالت ديگر نياز به حضور در مراكز تعويض پلاك ندارد و تمام مراحل بر عهده خريدار است. يا فروشنده ميتواند وكيل خود را به جاي خود به اين مراكز بفرستد تا به جاي او مراحل لازم را طي كند.
- وكالت كاري: با تنظيم آن ميان فروشنده و خريدار، خريدار به عنوان وكيل ميتواند به تنهايي به مراكز تعويض پلاك مراجعه كرده و اقدامات لازم را براي فك پلاك انجام دهد.
در صورتي كه خريدار از اين كار سر باز زد، فروشنده بايد با مراجعه به دادگاه حقوقي محل اقامت طرف مقابل يا محل تنظيم قرارداد، دادخواست تقاضاي الزام به فك پلاك را عليه او تنظيم كند.
نكته قابل توجه در اين مورد اين است كه تقاضاي فك پلاك تنها از جانب كسي كه پلاك خودرو به صورت قانوني به نام او است، امكان پذير است.
اگر مراجع قضايي حكم توقيف خودرو را صادر كنند، اين حكم در سيستم راهور ثبت شده و در صورت مشاهده، خودرو توقيف ميشود و براي تعويض پلاك به مراكز مربوطه معرفي ميشود.
پيشنهاد مطالعه : براي آشنايي بيشتر با نكات حقوقي در اين زمينه، “نكات حقوقي خريد خودرو دست دوم” را مطالعه كنيد.