شروط باطل كننده قرارداد شروطي هستند كه اصل عقد را باطل ميكنند.

طبق قانون مدني درج برخي از شروط در قرارداد ممكن نيست و باعث باطل شدن قرارداد ميشوند. به اين شروط، شروط باطلكننده قرارداد ميگويند. در اين مطلب از مجله دلتا به شروط باطل كننده قرارداد ميپردازيم.
فرض كنيد شما قراردادي درباره خريد و فروش اتومبيل منعقد كردهايد ولي فروشنده در قرارداد شرط كند كه خريدار حق فروختن ماشين را ندارد. اين شرط فروشنده به طور واضح حق مالكيت خريدار را محدود ميكند.
وقتي خودرو به خريدار منتقل شود، اوست كه مالك خودرو محسوب ميشود و تنها خودش ميتواند درباره اينكه اتومبيلش را به چه كسي بفروشد و به چه كسي نه، تصميم بگيرد. اين نتيجه مستقيم قرارداد خريد و فروش است.
شروط باطل كننده قرارداد
شروط خلاف مقتضاي ذات عقد
شرط خلاف مقتضاي ذات عقد به معناي شرطي در قرارداد است كه وجود اين شرط در قرار داد، خود قرارداد را هم زير سوال برده است و باعث باطل شدن قرارداد شده است .
مثلا اينكه خريدار در قرارداد خريد و فروش شرط كند كه مال مورد معامله هرگز به خريدار منتقل نشود! اين موضوع با ذات قرارداد خريد و فروش كه بدست آوردن مالكيت يك مال است در تضاد است. از اين رو وجود چنين شرط باطلي، منجر به باطل شدن كل قرارداد ميشود.
شروط مجهول
دسته دوم شروط باطل كننده قرارداد، شروط مجهولي هستند كه جهل به آن موجب جهل به عوضين ميشود.
مثلا خانهاي به قيمت ۲۰۰ ميليون تومان فروخته شود اما فروشنده در قرارداد شرط كند هر مقدار از ملك را كه بخواهد در ازاي اين ۲۰۰ ميليون تومان به نام خريدار خواهد زد.
چنين شرطي آنقدر مبهم است كه اصلا مشخص نميكند كه آن چيزي كه در معامله در قبال ۲۰۰ ميليون تومان مبادله ميشود دقيقا چيست؟! اين شروط باطل كننده قرارداد هستند.
پيشنهاد مطالعه : براي آشنايي بيشتر با نكات حقوقي در اين زمينه، ضرر و زيان فسخ قرارداد اجاره را مطالعه كنيد.