سند دستنويس تا چه ميزان اعتبار دارد؟

سند از جمله مهم‌ترين ادله اثبات دعوي در امور مدني محسوب مي‌شود.

مطابق ‌ماده ۱۲۸۴ قانون مدني، سند عبارت است از هر نوشته كه در مقام دعوي يا دفاع قابل استناد باشد. در اين مطلب از مجله دلتا به موضوع اعتبار اسناد دستنويس مي‌پردازيم.

 اسناد عادي و رسمي

سند عادي و رسمي از نظر ميزان اعتبار در قانون مورد توجه قرار گرفته‌اند. اعتبار در ماده ۱۲۸۸ قانون مدني، هم براي اسناد عادي تصريح شده و هم اسناد رسمي را شامل مي‌شود. مشروط بر آن‌كه مخالف قوانين نباشند.

اسناد رسمي را مامورين صلاحيت دار دولتي مانند مامورين ثبت در مورد اسناد ملكي تنظيم مي‌نمايند. بنابراين از استحكام و پشتوانه صد درصدي قانون برخوردارند. با اين وجود، قانون براي اسنادي كه بوسيله افراد و بدون مداخله رسمي مامورين دولتي تنظيم مي شود، ارزش و اعتبار قائل است.

اعتبار اسناد عادي 

سند عادي از استحكام و اعتبار كمتري نسبت به سند رسمي برخوردار است.

براي مثال تاريخ سند عادي فقط بين طرفين عقد قابل استناد است نه در مقابل شخص ثالث اما تاريخ سند رسمي حتي در مقابل ثالث هم قابل استناد است.

از ديگر موارد اعتبار اسناد عادي در دادگاه‌ها اين است كه اگر كسي با سند عادي ادعاي طلبكار بودن از كسي را كند؛ خوانده اين دعوا مي‌تواند به اصطلاح حقوقي نسبت به آن سند انكار و ترديد كند. يعني براي مثال بگويد اين امضاي من نيست يا اصلا من اينگونه سندي را امضا نكرده‌ام در صورتي‌كه اظهار انكار و ترديد بشود نسبت به سند عادي اين خواهان يا كسي كه به سند استناد مي‌كند بايد درستي و صحت سند را ثابت كند.

اما در اسناد رسمي برخلاف اسناد عادي فرد نمي‌تواند امضاي خود را انكار كند و تنها راه مانع گذاشتن براي سند رسمي اين است كه نسبت به آن ادعاي جعل شود يعني گفته شود اين سند جعل شده است بر عليه من و كسي هم كه ادعاي جعل مي‌كند بايد آن را ثابت كند در غير اين‌صورت سند صحيح تلقي مي‌شود و اثرات خود را خواهد داشت.

در نهايت مي‌توان گفت اسناد عادي اعتبار كمتري از اسنا رسمي دارند اما داراي اعتبار و ارزش قانوني است. بنابراين مي‌توان گفت سند دستنويس هم اعتبار قانوني دارد.

پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي با نكات حقوقي بيشتر مطلب مشكلات حقوقي در معاملات ملكي كه لازم است بدانيد مطالعه كنيد.