اين بند از مبايعه‌نامه را با دقت بخوانيد تا دچار مشكل نشويد

مبايعه‌نامه‌ها بندهايي دارند كه مي‌تواند در صورت متضرر شدن خريدار يا فروشنده از انجام آن معامله، امكان اعتراض يا شكايت را از فرد متضرر سلب كند.

مطمئنا در دنياي پرتلاطم امروزي، يكي از موضوعاتي كه مي‌تواند جوامع بشري را از اختلافات شخصي و جمعي در امان بدارد، «آشنايي با حقوق متقابل افراد با يكديگر و قانون» است كه مهم‌ترين اثر اين آشنايي و آگاهي را مي‌توان در پيشگيري از وقوع بسياري از مشكلات حقوقي دانست؛ بنابراين، در اين نوشتار از مجله دلتا به موضوع تنظيم دقيق مبايعه نامه مي‌پردازيم.

يكي از بندهايي كه در مبايعه‌نامه‌هاي چاپي موجود در بنگاه‌هاي املاك گنجانده شده و اكثر خريداران مسكن بدون توجه به آن، مبايعه‌نامه را امضا مي‌كنند، عبارت حقوقي «اسقاط كافه خيارات ولو خيار غبن فاحش» است.

توضيح واژه‌هاي اين عبارت

• اسقاط به معني ساقط شدن است و اگر فردي ذيل اين واژه را امضا كند، امكان برگشت از نظر خود را ندارد.
• كافه به معني كليه و همه چيزهايي است كه تحت اين عبارت قرار مي‌گيرد.
• خيارات: در اصطلاح حقوقي كه برگرفته از اصطلاحات فقه شيعه است، به معني داشتن اختيار دو فرد معامله‌كننده در بر هم زدن معامله است.
• خيار: واژه مصدري به معني اختيار داشتن است؛.به اين معنا كه در هر قرارداد و بيعي متعاملين بر اساس ذات عقد بيع اختياراتي براي فسخ آن قرارداد دارند كه مي‌توانند با توافق يكديگر، اين اختيارات را از آن معامله سلب كنند.
• خيار غبن: يك نوع از خيارات است كه در ماده ۳۹۶ قانون مدني ۱۰ نوع خيار ذكر شده و تعريف غبن به اين صورت است: «اختيار فسخ معامله براي كسي كه دچار غبن فاحش شده‌است.» به اين معني كه اگر خريدار ببيند كه در اثر انجام اين معامله متضرر شده و اين ضرر فاحش است، بر اساس قانون امكان فسخ آن قرارداد را دارد.

بنابراين عبارت «اسقاط كافه خيارات ولو خيار غبن فاحش» به اين معناست كه دو طرف قرارداد از هر گونه اختياري براي بر هم زدن معامله حتي اگر ضرر فاحشي به آنها برسد، ممنوع‌اند و اجازه فسخ قرارداد را ندارند.

چگونه در تنظيم مبايعه نامه اين وضعيت را به سود خود تغيير دهيم؟

در صورت درخواست طرفين معامله و در صورت موافقت طرف ديگر معامله، اين بند را مي‌توان از قرارداد حذف كرد يعني روي آن را خط كشيد. طرفين معامله بايد همه بندهاي مبايعه‌نامه‌هاي موجود در دفاتر مشاوره املاك را به‌طور كامل مطالعه كنند.

از سويي نيز با توجه به اينكه مبايعه‌نامه‌ها در سه نسخه (براي هر كدام از خريدار، فروشنده و مشاور املاك) يك نسخه تهيه مي‌شود، هر گونه دخل و تصرف در آن بايد به‌صورت يكسان باشد؛ بنابراين اگر مثلا خريدار يا فروشنده بخواهند عبارت «اسقاط كافه خيارات ولو خيار غبن فاحش»  را از متن مبايعه‌نامه حذف كنند، بايد حذف اين بند از مبايعه‌نامه به‌صورت يكسان در هر سه نسخه انجام شود تا اين عبارت را غير قابل استفاده كند.

پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي با نكات حقوقي بيشتر مطلب تحت چه شرايطي يك قرارداد باطل اعلام مي‌شود؟ مطالعه كنيد.