۳ تفاوت مهم ارث بردن زن و شوهر از يكديگر

مطابق قوانين ومقررات ايران هر يك از زوجين در صورت فوت ديگري به شرط اينكه در زمان مرگ پيمان زناشويي وجود داشته باشد و عقد نكاح به صورت دائمي باشد از او ارث مي‌برد.

در خصوص احكام ارث زن و شوهر، سه تفاوت عمده در قانون مدني ايران به چشم مي‌خورد. در اين نوشتار از مجله دلتا به موضوع تفاوت ارث بردن زن و شوهر مي‌پردازيم.

زن و شوهر در چه شرايطي از يكديگر ارث مي‌برند؟

يكي از آثار حقوقي عقد ازدواج دائم، ارث بردن مرد و زن از يكديگر بعد از فوت يكي از آن‌ها است كه مبناي اين توارث در قرآن مجيد آمده و قانون مدني نيز به جزئيات و نحوه ارث‌بري و تفاوت‌هاي مقدار ارث مرد و زن پرداخته است.

تفاوت‌هاي ارث‌بري زن و شوهر

• ميزان ارث شوهر دو برابر زن است. يعني شوهر در صورت نبود فرزند نصف دارايي زن را به ارث مي‌برد و در صورتي‌كه اولاد داشته باشد يك چهارم از تركه زن ارث مي‌برد در حالي‌كه زن يك چهارم از تركه زن ارث مي‌برد اما زن يك چهارم از اموال مرد را درصورت نداشتن فرزند و با وجود اولاد يك هشتم را به ارث مي‌برد.
• در صورتي‌كه شوهر تنها وارث زن باشد، تمام تركه زن ميراث اوست ولي زني كه تنها وارث شوهرش است همان يك چهارم را ارث مي‌برد و بقيه جزء اموال دولت خواهد بود.
•  شوهر از تمام اموال زن ارث مي‌برد اما همان‌طور كه در مطلب زن از شوهرش چه اموالي را به ارث مي‌برد؟ به‌طور كامل بيان كرديم، زن در صورت داشتن فرزند يك هشتم از عين اموال منقول مانند خودرو، موتور و … را به ارث خواهد برد اما او يك هشتم از قيمت اموال غيرمنقول مانند خانه، باغ، مغازه و غيره اعم از عرصه يا تمام زمين و اعيان يا ساختمان را ارث مي‌برد، البته در صورتي‌كه شوهر هيچ فرزندي نداشته باشد، سهم زن يك چهارم از تمامي اموال خواهد بود.

ذكر چند نكته

تفاوت ارث بردن زن و شوهر برگرفته از آيه ۱۱ سوره نساء است. بنابراين امكان تغيير آن در نظام حقوقي اسلامي با توجه به قانون اساسي وجود ندارد اما با تمهيدات فرعي مي‌توان سهم‌الارث زوجه را بالاتر برد يا برابر نمود.

شوهر مي‌تواند يك سوم ماترك خود يا كمتر از آن را به سود همسرش وصيت كند يا در زماني كه زنده است. مثلا آپارتمان متعلق به خود را به نام همسرش نمايد.

اما به جهت جلوگيري از هرگونه سوء‌استفاده حق منافع آن را تا زماني‌كه خود زنده است براي خودش نگه دارد يا حق انتفاع از ملكي را تا زماني‌كه همسرش زنده است به او ببخشد و به اين ترتيب در برقراري عدالت در خانواده كوشش نمايد.

پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي با نكات حقوقي بيشتر مطلب چرا ديه مردان ۲ برابر زنان است؟ مطالعه كنيد.