طبق ماده 1085 قانون مدني، زن ميتواند تا مهريه او تسليم نشده از ايفاء وظايفي كه در مقابل شوهر دارد امتناع كند.

در سالهاي اخير با وجود افزايش آمار طلاق در ميان خانوادهها اما بسياري از همين افراد اطلاعات كافي و لازم را درخصوص طلب مهريه و يا تمكين همسر از زوج ندارند. در اين نوشتار از مجله دلتا به موضوع عدم تمكين با حق حبس ميپردازيم.
بايد و نبايدهاي حق حبس براي زوجه در قانون
- مهريه بايد حال باشد. برابر ماده ۱۰۸۳ قانون مدني مهر ميتواند كلا يا جزئا حال يا به وعده باشد.
- اگر مهر مدت دار باشد زوجه زماني حق خواهد داشت مهر خود را مطالبه كند كه زمان آن فرا رسيده باشد كه در اين وضعيت زوج نيز ميتواند ايفاء وظايف زناشويي را از زوجه طلب كند و در اين شرايط زوجه نميتواند به حق حبس براي زوجه خود استناد كند.
- اما در حالتي كه زوج ايفاي وظايف زناشويي را از زوجه طلب نكند و زمان پرداخت مهريه هم رسيده باشد يا مهريه وعده دار نباشد، زوجه ميتواند از حق حبس براي زوجه خود استفاده كند.چون به موجب ماده ۱۰۸۲ قانون مدني به محض وقوع عقد نكاح، زوجه مالك مهر ميشود.
- زوجه قبل از اخذ مهريه به ايفاء وظايف زناشويي عمل نكرده باشد. برابر ماده ۱۰۸۶ قانون مدني، چنانچه زوجه قبل از گرفتن مهريه، با ميل خود، از زوج تمكين خاص كند، حق حبس وي ساقط و ديگر اجازه امتناع از تمكين و ساير وظايف زناشويي ندارد.
چنانچه زوجه در حين عقد مطلع باشد كه زوج قادر به پرداخت مهريه نيست و با اين وصف به عقد ازدواج وي در آيد نه تنها نميتواند به لحاظ عدم قدرت و استطاعت زوج بر پرداخت مهريه تقاضاي بطلان عقد را بنمايد بلكه مجاز به استفاده از حق حبس خود هم نيست لذا ميبايست پس از عقد، با درخواست زوج به ايفاء وظايف زناشويي اقدام نمايد، در غير اين صورت ناشزه محسوب ميشود.
زوجه در چه مواردي ميتوانند از حق حبس استفاده كند؟
زوجه تا دريافت كل مهريه مكلف به تمكين خاص و ايفاء وظايف زناشويي نيست. در صورت تقسيط مهريه حق حبس براي زوجه تا اتمام پرداخت اقساط باقي ميماند.

آثار اعمال حق حبس زن
- زن را نميتوان ملزم به تمكين خاص و ايفاي ساير وظايف زناشويي كرد.
- در صورت تقسيط پرداخت مهريه حق حبس زن تا پايان دريافت تمامي اقساط به قوت خود باقي ميماند.
- زن مستحق نفقه خواهد بود.
- در صورت خودداري زن از پرداخت نفقه، زوجه حق شكايت كيفري از زوج خواهد داشت.
پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي با نكات حقوقي بيشتر مطلب نداشتن قرارداد اجاره يا قرارداد اجاره شفاهي چه معايبي دارد؟ مطالعه كنيد.
ازدواج سفيد، ازدواجي از نوع رابطه نامشروع
قولنامه دستي شما با چه شرايطي در دادگاه اعتبار دارد؟
آيا مردان ميتوانند بدون دليل همسران خود را طلاق دهند؟
تفاوت رابطه نامشروع و زنا چيست؟
آيا مراجعه به فالگير مجازات دارد؟