حقوقي

در عقد نكاح دائم، طلاق مهم‌ترين شيوه‌ انحلال رابطه‌ زوجيت خواهد بود كه به واسطه‌ عقد نكاح ميان زن و مرد ايجاد شده است. طلاق، در دو نوع بائن و رجعي است.

عقد و قرارداد زماني‌كه به وجود مي‌آيد، آثاري را در پي خواهد داشت. گاه اجرا مي‌شوند و گاه نيز بدون اينكه به مرحله‌ اجرا برسند يا با گذشت مدت زماني از اجرا، به دلايل مختلف از بين مي‌روند. طلاق، انواع مختلفي دارد كه قانون مدني در ماده ۱۱۴۳ آن را به دو نوع بائن و رجعي تقسيم كرده است. در اين ميان، عقد ازدواج دائم ويژگي‌هاي خاص و برجسته‌اي در ميان عقود و قراردادها دارد كه همين خاص و متمايزبودن موجب شده است كه شيوه‌هاي خاصي نيز براي از بين رفتن آن پيش‌بيني شود. در اين بخش از مجله دلتا به بررسي آثار طلاق رجعي مي‌پردازيم.

مفهوم طلاق رجعي

هر طلاقي كه بائن نباشد، رجعي خواهد بود. طبق ماده ۱۱۴۵ قانون مدني، در موارد ذيل طلاق بائن است:

• طلاقي كه قبل از نزديكي با زن انجام شود.
• طلاق زن يائسه.
• طلاق خلع و مبارات تا وقتي‌كه زن رجوع به عوض نكرده باشد.
• سومين طلاق كه بعد از سه وصلت متوالي به عمل آيد اعم از اين كه وصلت در نتيجه رجوع باشد يا در نتيجه نكاح جديد.

پس از واقع‌شدن طلاق، به دلايل مختلفي زن براي مدتي نمي‌تواند ازدواج كند و به عبارت ديگر، شوهر اختيار كند. به اين دوره، عدّه گفته مي‌شود. رجعي‌ بودن طلاق به اين معنا است كه شوهر حق دارد و مي‌تواند در اين دوره، يعني دوره‌ عدّه به زن رجوع كند و زندگي زناشويي را از سر بگيرد.

آثار طلاق رجعي

اگر طلاق رجعي باشد، نكاح به صورت قطعي منحل نمي‌شود. اين درحالي است كه اگر طلاق صورت‌گرفته بائن باشد، با انجام طلاق، رابطه‌ زوجيت به صورت قطعي منحل مي‌‌شود و شوهر ديگر هيچ حقي براي رجوع ندارد.

در واقع در طلاق رجعي، قانون‌گذار اين فرصت را به مرد و زن مي‌دهد كه در ايام عدّه بتوانند تصميم نهايي خود را براي قطع يا ادامه‌ زندگي مشترك خود بگيرند.

تصميم به ادامه‌ زندگي مشترك با رجوع مرد صورت مي‌گيرد. در طلاق رجعي، رجوع حقي است كه براي مرد در نظر گرفته شده است و به صورت عملي و يك جانبه از سوي او انجام مي‌شود.

مرد مي‌تواند با هر لفظ يا رفتاري كه نشان‌دهنده‌ قصد وي براي رجوع و ادامه زندگي مشترك باشد، اين كار را انجام دهد.

اگر رجوع واقع شود، طلاق واقع‌شده، ديگر بدون اثر محسوب مي‌شود و ازدواج سابق با همه‌ آثاري كه قبلا هم داشته است ادامه مي‌يابد. درنتيجه، ديگر نيازي به مجدد خواندن صيغه عقد نيست.

پيشنهاد مطالعه : براي آشنايي بيشتر با نكات حقوقي در اين زمينه، “طلاق عاطفي را جدي بگيريد” را مطالعه كنيد.

بر اساس قانون، استفاده از دفترچه بيمه فردي ديگر، براي انجام عمليات درماني، جرم به حساب مي‌آيد.

افراد گاهي از دفترچه درمان شخص ديگر استفاده مي‌كنند. بايد در نظر داشت كه اين عمل طبق قانون جرم محسوب مي‌شود. در اين نوشتار از مجله دلتا به بررسي استفاده از دفترچه درماني فرد ديگر و جرم استفاده از دفترچه درماني ديگران مي‌پردازيم.

استفاده از دفترچه درماني فرد ديگر

بر اساس قانون، اوراق دفترچه درماني، در حكم اوراق بهادار دولتي هستند. هرگونه دخل و تصرف يا سوء استفاده از آن‌ها مشمول مقررات جعل اسناد دولتي است. به همين دليل فردي كه اقدام به اين كار كند، مجرم به حساب مي‌آيد.

در ماده ۵۳۶ قانون مجازات اسلامي آمده است كه، هرگاه فردي در اسناد يا نوشته‌هاي غير رسمي جعل كند و با علم به جعل از آن‌ها استفاده كند، علاوه بر جبران خسارات، به حبس از ۶ ماه تا ۲ سال يا به ۳ تا ۱۲ ميليون ريال جزاي نقدي محكوم خواهد شد.

مجازات پزشك متخلف چيست؟

اگر پزشك هم با علم و آگاهي از دفترچه فردي ديگر براي بيمار خود استفاده كند، او هم بايد مجازات قانوني را طي كند.

بر اساس قانون هر گاه فردي با توسل به عناوين و وسايل تقلبي از مزاياي مقرر در قانون به نفع خود استفاده كند، به پرداخت جزاي نقدي معادل دو برابر خسارت وارده محكوم مي‌شود. در صورت تكرار آن، به حبس از ۶۱ روز تا ۶ ماه محكوم خواهد شد.

كارشناسان ناظر بيمارستاني كه نمايندگاني از سوي سازمان تامين اجتماعي هستند، به موجب اختيارات و وظايفي كه بر عهده دارند، بر حسن اجراي قرارداد ميان بيمارستان‌ها و دفاتر اسناد پزشكي نظارت كرده و با بررسي دفترچه‌هاي درماني و تشخيص هويت بيماران، مانع سوءاستفاده احتمالي از دفترچه هاي تامين درمان ويژه بيمه شدگان تامين اجتماعي مي‌شوند.

براي آشنايي با نكات حقوقي بيشتر چه كساني مشمول بيمه بيكاري در زمان كرونا مي‌شوند؟ را مطالعه كنيد.

نقل و انتقال خودرو از رايج‌ترين و مهم‌ترين معاملات افراد جامعه محسوب مي‌گردد. لذا لازم است كه شهروندان از زواياي حقوقي و اجرايي اين‌گونه معاملات مطلع باشند تا از بروز خسارات احتمالي جلوگيري كنند. يكي از اين مراحل فك پلاك نام دارد.

در زمان خريد يك خودروي صفر، نصب پلاك آن را پليس انجام مي‌دهد. پس از نصب، پلاك به نام صاحب جديد آن ثبت مي‌شود. بعد از آن، در صورت بروز اتفاقي براي خودرو، ثبت آن به نام كسي كه پلاك خودرو به نام او است انجام مي‌شود. فك پلاك خودرو به معني جدا كردن پلاك خودرويي كه فروخته شده و نصب پلاك جديد بر روي آن است. يكي از مهم ‌ترين اقدامات در زمان فروش خودرو، فك پلاك آن است. در اين نوشتار از مجله دلتا به بررسي اين موضوع مي‌پردازيم.

 طبق قوانين، براي خريد و فروش خودرو و تنظيم سند آن، مراحل زير بايد طي شوند

• در قدم اول مثل هر معامله ديگري، بايد ميان فروشنده و خريدار، قرارداد يا مبايعه نامه‌اي بسته شود. بر اساس آن قرارداد، طرفين آن بايد مشخصات كامل خودرو و زمان دقيق تنظيم سند را ثبت كنند.
  قراردادي كه بين طرفين وضع مي‌شود، بايد جامع و كامل باشد و همه منافع فروشنده و خريدار را در بر داشته باشد. همچنين تمامي مشخصات خودرو از جمله مدل، رنگ، وسايل آن، تك سوخت يا دوگانه سوز بودن و هر نوع مشخصات ديگري بايد در قرارداد قيد شود.
• پس از تنظيم قرارداد بين طرفين، بايد جهت تعويض پلاك خودرو اقدام شود. در اين مرحله هر دو طرف بايد به مراكز تعويض پلاك مراجعه كرده و پس از ارائه مدارك لازم، اقدامات براي نصب پلاك جديد انجام شود.

از مدارك لازم در اين مرحله مي‌ توان به مدارك شناسايي فروشنده و خريدار، برگ سبز خودرو، بنچاق به نام فروشنده و برگ كمپاني، مدارك مربوط به احراز آدرس و محل سكونت خريدار و مدارك مربوط به معاينه فني اشاره كرد.

براي فك پلاك به كجا بايد مراجعه كنيد؟

براي فك پلاك خودرو، فروشنده و خريدار بايد به مراكز نقل و انتقال خودرو كه وابسته به ناجا هستند مراجعه كنند.

در صورتي كه به هر دليلي نتوانند به آنجا مراجعه كنند، مي‌توانند براي انجام تعويض پلاك خودرو، هر دو طرف معامله با مراجعه به دفترخانه، مراحل تنظيم وكالت و اقدامات لازم را انجام دهند. اين اقدامات عبارتند از:

• وكالت فروش خودرو: با امضاي فروشنده در اين وكالت ديگر نياز به حضور در مراكز تعويض پلاك ندارد و تمام مراحل بر عهده خريدار است. يا فروشنده مي‌تواند وكيل خود را به جاي خود به اين مراكز بفرستد تا به جاي او مراحل لازم را طي كند.
• وكالت كاري: با تنظيم آن ميان فروشنده و خريدار، خريدار به عنوان وكيل مي‌تواند به تنهايي به مراكز تعويض پلاك مراجعه كرده و اقدامات لازم را براي فك پلاك انجام دهد.
  در صورتي كه خريدار از اين كار سر باز زد، فروشنده بايد با مراجعه به دادگاه حقوقي محل اقامت طرف مقابل يا محل تنظيم قرارداد، دادخواست تقاضاي الزام به فك پلاك را عليه او تنظيم كند.

نكته قابل توجه در اين مورد اين است كه تقاضاي فك پلاك تنها از جانب كسي كه پلاك خودرو به صورت قانوني به نام او است، امكان پذير است.

اگر مراجع قضايي حكم توقيف خودرو را صادر كنند، اين حكم در سيستم راهور ثبت شده و در صورت مشاهده، خودرو توقيف مي‌شود و براي تعويض پلاك به مراكز مربوطه معرفي مي‌شود.

پيشنهاد مطالعه : براي آشنايي بيشتر با نكات حقوقي در اين زمينه، “نكات حقوقي خريد خودرو دست دوم” را مطالعه كنيد.

دليل اينكه در انتهاي وكالت از واژه بلاعزل استفاده مي‌شود، اين است كه موكل نتواند هر زمان كه بخواهد، وكيل را عزل نموده و موجب ضرر براي او شود. بنابراين اين‌گونه مي‌توان نتيجه گرفت كه افراد، به دليل اينكه به شخصه نمي‌توانند امور خود در زمينه معاملات و اداره اموال را انجام دهند، به همين دليل متوسل به تنظيم وكالت بلاعزل مي‌شوند.

وكالت قراردادي است كه افراد از طريق آن مي‌توانند شخصي را براي انجام يك عمل حقوقي مانند فروش ملك، طلاق، انجام امور اداري و … نماينده‌ خود قرار دهند. بنابراين در قرارداد وكالت، شخصي كه به ديگري نمايندگي مي­‌دهد را موكل و شخص دوم را وكيل يا نماينده مي‌نامند. نوعي ديگر از وكالت نيز وجود دارد كه به آن وكالت بلاعزل گفته مي‌شود. در اين نوشتار از مجله دلتا به بررسي نحوه ابطال وكالت بلاعزل مي‌پردازيم.

وكالت بلاعزل چيست؟

در قرارداد وكالت هر يك از طرفين، موكل يا وكيل، مي‌­توانند هر زمان كه بخواهند قرارداد موجود بين خود را برهم زنند. يعني موكل اين حق را دارد كه وكيل خود را عزل كند و وكيل نيز مي­‌تواند از وكالت استعفا دهد. اما گاهي آن‌ها با يكديگر توافق مي‌­كنند كه امكان عزل وكيل و برهم زدن قرارداد وكالت توسط موكل، وجود نداشته باشد. شخصي كه وكالت بلا عزل مي دهد، حق عزل وكيل را از خود سلب مي­‌كند. اما راه قانوني براي باطل كردن وكالت بلاعزل وجود دارد كه در ادامه به آن اشاره خواهيم داشت.

نحوه ابطال وكالت بلاعزل

وكالت بلاعزل در دو صورت زير باطل مي‌شود:

• استعفاي وكيل از وكالت

  در صورتي‌كه وكيل، با حضور در يكي از دفاتر اسناد رسمي، از وكالت بلاعزل استعفا دهد، وكالت بلاعزل، باطل و بي‌اثر مي‌شود.

• ابطال وكالت بلاعزل در دادگاه

  گاهي شخصي كه وكالت بلاعزل داده، مدعي مي‌شود كه اصلا عقد لازمي بين دو طرف منعقد نشده است كه وي بخواهد عزل وكيل را بپذيرد يا نپذيرد.

• در چنين مواردي اين ادعا با بررسي مدارك و مستندات، شهادت شهود و يا اقرار خوانده (وكيل) قابل اثبات است. در اين گونه موارد لازم است تا وكيل يا نماينده، به دادگاه حقوقي مراجعه و دادخواست ابطال وكالت بلاعزل را ارائه كند. همچنين عوامل ديگري هم باعث از بين رفتن قرارداد وكالت مي‌شوند. اين عوامل عبارت‌اند از:

• فوت وكيل يا موكل
• جنون وكيل يا موكل
• از بين رفتن مورد يا موضوع وكالت
• پايان مدت وكالت

مدارك لازم براي دادخواست ابطال وكالت بلاعزل

• مدارك شناسايي مانند كارت ملي يا شناسنامه.
• استشهاديه و گواهي شهود.
• وكالت نامه‌اي كه ابطال آن مورد درخواست است.
• كليه مداركي كه با موضوع مرتبط است.

پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي بيشتر با ديگر نكات حقوقي، نحوه تنظيم وكالت بلاعزل را مطالعه كنيد.