ديه

 ديه مال معيني است كه در شرع و قانون به دليل جنايت غيرعمد يا جنايت عمد در مواردي كه به هر دليل براي آن قصاص تعيين نشده، مقرر شده است.

در قانون براي پرداخت ديه، مهلتي تعيين شده كه اين مهلت در جرايم عمد، غيرعمد و خطاي محض با يكديگر متفاوت است. در واقع به مجرم فرصت داده مي‌شود كه بتواند ديه را پرداخت كند. بنابراين، نمى‌توان وي را تحت فشار قرار داد كه كل ديه را ظرف چند روز يا مقداري از آن را در مدت محدودى بپردازد. در اين نوشتار از مجله دلتا به بررسي مهلت پرداخت ديه در قانون مي‌پردازيم.

زمان پرداخت ديه

ديه جرايم عمد اعم از ضرب و جرح و يا قتل عمد بايد ظرف يكسال پس از وقوع جنايت پرداخت شود. اين مهلت در جرايم غيرعمد دو سال و در جرايم خطاي محض ظرف مدت سه سال از وقوع جنايت بايد پرداخت شود. در خطاي محض هر سال يك سوم ديه و ظرف سه سال بطور كامل بايد پرداخت شود در جرايم غير عمد نيز هر سال نصف ديه بايد پرداخت شود.

مهلت پرداخت ديه در قانون

قرباني و مجرم مي‌توانند توافق كنند كه ديه به عنوان مجازات اصلي جرم در نظر گرفته شود. نكته مهم در زمان پرداخت ديه، اين است كه اگر كسي ديگري را در سال ۸۰ به قتل رسانده باشد و در سال ۹۵ براي او ديه تعيين شود، ميزان نرخ ديه‌اي كه تعيين مي‌شود براساس نرخ ديه در سال ۹۵ خواهد بود. حتي اگر دو طرف توافق كرده باشند كه ديه به صورت قسطي پرداخت شود باز هم نرخ ديه براساس زمان پرداخت در نظر گرفته خواهد شد.

شرايط قسط بندي ديه ضرب و جرح

اگر بين دو طرف بر پرداخت ديه به صورت قسطي توافق شده ولي تاريخي تعيين نشود، ديه بايد ظرف يكسال پرداخت شود. اما گاهي محكوم پس از پايان مهلت پرداخت ديه، دادخواست اعسار از پرداخت ديه و تقسيط ديه در ضرب و جرح عمدي يا ساير جرايم را مطرح مي‌كند، كه در صورت اثبات اعسار از پرداخت ديه مي‌تواند به صورت قسطي پرداخت كند. اما در صورت عدم پذيرش اعسار و تقسيط ديه، منجر به بازداشت بدهكار تا زمان پرداخت ديه و يا اثبات اعسار خواهد بود و در اين موضوع تفاوتي بين جنايات عمد و غيرعمد وجود ندارد.

پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي با نكات حقوقي بيشتر اعاده حيثيت از چه طريقي ممكن است؟ را مطالعه كنيد.

با مجله حقوقي دلتا همراه باشيد

​

ديه به معناي جبران خسارت مالي در مقابل صدمه‌ وارد شده به فرد است.

​

در پرداخت خسارت ناشي از تصادفات رانندگي با دو مبحث پرداخت خسارت‌ بدني و پرداخت ديه مواجه هستيم. در اين نوشتار از مجله دلتا به بررسي پرداخت ديه در تصادف رانندگي مي‌پردازيم.

قوانين پرداخت ديه در تصادف منجر به جراحت

ماده ۱۶ قانون اصلاح بيمه اجباري مسئوليت مدني دارندگان وسايل نقليه بيان‌گر آن است كه اگر در تصادفات رانندگي كه تنها موجب آسيب ديدگي شده اما شخصي فوت نكرده است، صندوق تامين خسارت‌هاي بدني يا بيمه‌‎‌كننده وسيله نقليه‌ فرد مقصر بايد بعد از دريافت كردن گزارش كارشناسي راهنمايي و رانندگي يا گزارش پزشك قانوني (تنها در صورت لزوم) حداقل پنجاه درصد از ديه تقريب‌ زده را به شخص ثالث مورد خسارت بپردازد.

​

قوانين پرداخت ديه در تصادف رانندگي منجر به فوت

تصادفاتي كه متاسفانه به مرگ منتهي مي‌شوند دو جنبه عمومي و خصوصي دارند كه جنبه عمومي مجازات حبس كشيدن يا مجازات به شكل نقدي است. مجازات خصوصي آن پرداخت ديه و در صورتي‌كه اولياي دم درخواست مطالبه كنند قابل اجرا و پرداخت است.

• مطابق قانون مجازات اسلامي ماده ۷۱۴ هرگاه بي‌احتياطي يا نداشتن مهارت كافي راننده براي هر وسيله‌ نقليه‌اي به قتل غيرعمد منتهي شود فرد به شش ماه تا سه سال حبس و علاوه بر آن پرداخت ديه (در شرايطي كه اوليا دم درخواست كنند) محكوم مي‌‌شود.
• تصادفات رانندگي منجر به قتل، قتل به صورت غيرعمدي محسوب شده و مقصر ضامن پرداخت ديه به صورت تمام و كمال است.
• شركت‌هاي بيمه طبق بيمه‌نامه متعلق به فرد مسئوليت پرداخت ديه را بر عهده دارند، با اين حال اين خسارات بايد در حكم دادگاه قيد شده باشد، چون در غير اين صورت اداره بيمه خود را موظف به پرداخت نمي‌داند.
• براي حالتي كه هزينه‌ها مازاد بر ديه هستند براي مثال هزينه بيمارستان با اين كه بين دادگاه‌ها اختلاف رويه وجود دارد، ولي اين هزينه‌ها مازاد بر ديه قابل مطالبه بوده و فرد زيان‌ديده مي‌تواند با تسليم دادخواست حقوقي، اين هزينه‌ها را از مقصر درخواست كند.

پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي با نكات حقوقي بيشتر مطلب قتل در تصادفات رانندگي چه مجازاتي دارد؟ را مطالعه كنيد.

همچنين بخوانيد:

مجازات توهين به كارمند دولت

تهيه جهيزيه بر عهده زن است يا شوهر؟

بخشي از مهريه را مي‌توان بخشيد؟

با مجله حقوقي دلتا همراه باشيد

​

​

اگر تصادف رانندگي منجر به جراحت جسمي فردي شود كه مستحق دريافت ديه باشد، بايد از طريق قانوني اقدام كرد.

​

پس از وقوع تصادف رانندگي بايد نكات مهمي را رعايت كنيم و حواسمان باشد كه اگر حادثه خسارت جسمي به همراه داشت، چگونه آن را به پليس اطلاع دهيم و ديه دريافت كنيم. در اين نوشتار از مجله اينترنتي دلتا به بررسي گرفتن ديه در تصادفات رانندگي مي‌پردازيم.

گرفتن ديه در تصادفات رانندگي

خسارات ناشي از تصادفات رانندگي به دو دسته مالي و جاني تقسيم مي‌شود؛ اگر به هنگام وقوع سانحه رانندگي به جسم و مال فردي آسيبي كوچك برسد، بايد خسارت و ديه پرداخت شود. اگر تصادف منجر به خونريزي و آسيب جسمي فردي شود، بايد در ابتدا با پليس و سپس با اورژانس تماس حاصل شود تا نيروهاي امدادي خود را به محل حادثه برسانند. نيروهاي اورژانس پس از حضور در محل حادثه و معاينه فرد آسيب ديده گزارشي را مبني بر آسيب ديدگي تهيه مي‌كنند و آن را در اختيار فرد آسيب ديده مي‌گذارند.

( براي مشاوره حقوقي در خصوص ديه از طريق بخش پرسش و پاسخ  دلتا با ما در ارتباط باشيد.)

فردي كه در تصادف آسيب ديده است، مي‌تواند با گواهي اورژانس به دادگاه مراجعه كند تا او را به پزشكي قانوني ارجاع دهند و سپس گزارش پزشكي قانوني مبني بر ميزان آسيب وارده به فرد در اختيار دادگاه قرار مي‌گيرد تا بر اساس آن ميزان ديه مشخص شود. در تصادف‌هايي كه با آسيب جسمي همراه هستند بايد حتما ميزان ديه و همچنين جزييات خسارت وارد شده به بدن فرد مورد بررسي قرار گيرد.

پيشنهاد مطالعه: براي مطالعه طرز تهيه پاستا ميگو و اسفناج مجله آشپزي دلتا را دنبال كنيد.

همچنين بخوانيد:

موارد صدور چك سفيد امضا

هر فرد تا چه ميزان از اموالش را مي‌تواند وصيت كند؟

توقيف اموال چگونه انجام مي‌شود؟

مطالبه مهريه پس از بخشيدن آن ممكن است؟

جدايي زن با داشتن حق طلاق

با مجله حقوقي دلتا همراه باشيد

​

​

بر اساس قانون در صورتي كه پزشك خلاف علم پزشكي عمل جراحي را انجام دهد بايد ديه پرداخت كند.

​

هنگام عمل‌هاي جراحي اصولا پزشكان از بيماران رضايت‌نامه مي‌گيرند تا با رضايت خود فرد بيمار عمل جراحي انجام شود اما ممكن است اين سوال پيش بيايد كه آيا رضايت‌‌نامه‌اي كه پزشكان قبل از عمل‌جراحي مي‌گيرند، اتفاقاتي كه ممكن است در طول جراحي پيش‌ بيايد را نيز شامل مي‌شود؟ يا حتي گاهي اوقات براي برخي از بيماران اين سوال پيش مي آيد در صورتي كه اين برگه امضا شود و بيمار رضايت براي عمل جراحي را بدهد آيا پس از آن در صورت رضايت دادن مي‌شود از پزشك شكايت كرد يا خير؟ در اين نوشتار از مجله اينترنتي دلتا به بررسي موضوع گرفتن ديه از پزشك مقصر مي‌پردازيم.

گرفتن ديه از پزشك مقصر

رضايت‌نامه‌اي كه بيمار پيش از عمل جراحي آن را امضا مي‌كند در واقع اجازه‌اي به پزشك است تا عمل جراحي را انجام دهد و البته بايد به اين نكته توجه داشت كه هر اتفاقي را شامل نمي‌شود. در صورتي كه به‌ دليل تقصير پزشك اتفاقي براي سلامت بيمار پيش ‌بيايد، حتي اگر رضايت هم گرفته شده باشد پزشك مسئوليت دارد و او ضامن ديه است.

​

اگر به دليل عمل جراحي صدمه‌اي به بيمار وارد يا موجب فوت او شود اما كاري كه پزشك انجام داده دقيقا مطابق با موازين پزشكي باشد حتي اگر رضايتي هم از شخص بيمار نگرفته باشد مسئوليت ندارد بنابراين بايد به اين نكته توجه داشت كه ملاك اصلي در تعيين مسئوليت، برگه رضايت ‌نامه نيست بلكه قصور پزشكي است. اگر به دليل قصور پزشكي به بيمار لطمه‌اي وارد شود، مي‌تواند از پزشك معالج خود در دادسرا شكايت كند تا به دستور مقام قضايي، پرونده به كميسيون پزشكي ارجاع و در صورت اثبات تقصير پزشك، به پرداخت ديه محكوم شود.

پيشنهاد مطالعه: براي مطالعه مطلب علائم گوارشي ويروس كرونا چيست؟ را در مجله سلامتي دلتا مطالعه كنيد.

همچنين بخوانيد:

طلاق در دوران عقد و نكاتي كه بايد بدانيد!

نفقه در صورت عدم تمكين به زن تعلق مي‌گيرد؟

پرداخت بدهي‌ فرد فوت شده بر عهده چه كسي است؟

مجازات خيانت در امانت

توقيف اموال چگونه انجام مي‌شود؟

با مجله حقوقي دلتا همراه باشيد

​

​

در تصادفات بين خودرو و عابر، در صورتي كه عابر پياده تخلفي مرتكب شده باشد، ديه به وي تعلق نخواهد گرفت.

​

وقتي صحبت از خودرو و تصادف با عابر پياده باشد، در اكثر تصادفات حق به عابر داده شده و راننده مقصر اصلي حادثه قلمداد مي‎شود. اما گاهي عابران با بي‎توجهي باعث بروز حوادث رانندگي مي‎شوند و قوانين و مقررات در برخي شرايط حق را كاملا به راننده مي‎دهد. در مواردي كه عابر پياده با عبور از معابر غيرمجاز باعث بروز حادثه‎اي مي‌شود كارشناسان صحنه تصادف را بررسي مي‎كنند و سهم تقصير هر يك از طرف‎هاي تصادف، يعني هم عابر پياده و هم راننده را مشخص مي‎كنند. در  اين نوشتار از مجله اينترنتي دلتا به بررسي شرايط ديه عابر پياده مي‌پردازيم.

​

تصادف وسيله نقليه با عابر پياده

طبق قانون، اگر عابر پياده از معابري كه براي او ممنوع است عبور كند و سانحه‌اي رخ دهد كه منجر به فوت يا مصدوم شدن وي شود، اگر در اين شرايط راننده با سرعت مطمئن و مجاز در حركت بوده و وسيله‌ نقليه نقص فني نداشته باشد و با عابر برخورد كند، راننده ضامن ديه و خسارت وارد شده نيست.

مطابق قانون هر كس در محل‌هايي كه توقف در آن‌جا جايز نيست متوقف شده يا شي و يا وسيله‌اي را در اين قبيل محل‌ها مستقر سازد و كسي اشتباها و بدون قصد، با شخص و يا شي يا وسيله مزبور برخورد كند و بميرد، شخص متوقف يا كسي كه شي يا وسيله مزبور را در محل مستقر ساخته عهده‌دار پرداخت ديه خواهد بود، همچنين اگر توقف شخص مزبور با استقرار شي و وسيله مورد نظر موجب لغزش رهگذر و آسيب كسي شود، مسئول پرداخت ديه صدمه يا آسيب وارده است مگر آنكه عابر با وسعت راه و محل، عمدا قصد برخورد داشته باشد كه در اين صورت نه فقط خسارتي به او تعلق نمي‌گيرد بلكه پرداخت خسارت وارده نيز برعهده دارد.

اگر راننده تمام قوانين و مقررات را رعايت كند و عابر پياده به وظايف و قوانين مرتبط با عابران عمل نكند، در صورت بروز حادثه مسئوليتي نخواهد داشت.

پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي با نكات حقوقي بيشتر مطلب مهلت پرداخت ديه را مطالعه كنيد.

همچنين بخوانيد:

چه زماني ديه از بيت المال پرداخت مي‌شود؟

مهلت پرداخت ديه

خودرو به چه دلايلي توقيف مي‌شود؟

شرايط فسخ قرارداد اجاره توسط مستاجر

با مجله حقوقي دلتا همراه باشيد

​

​

ديه مال معيني است كه در شرع و قانون به دليل جنايت غيرعمد يا جنايت عمد در مواردي كه به هر دليل براي آن قصاص تعيين نشده، مقرر شده است.

​

در قانون براي پرداخت ديه، مهلتي تعيين شده كه اين مهلت در جرايم عمد، غير عمد و خطاي محض با يكديگر متفاوت است. در واقع به مجرم فرصت داده مي‌شود كه بتواند ديه را پرداخت كند. بنابراين نمى‌توان وي را تحت فشار قرارداد كه كل ديه را ظرف چند روز يا مقداري از آن را در مدت محدودى بپردازد. در اين نوشتار از مجله دلتا به بررسي مهلت پرداخت ديه در قانون مي‌پردازيم.

زمان پرداخت ديه

ديه جرايم عمد اعم از ضرب و جرح و يا قتل عمد بايد ظرف يكسال از وقوع جنايت پرداخت شود. اين مهلت در جرايم غير عمد دو سال و در جرايم خطاي محض ظرف مدت سه سال از وقوع جنايت بايد پرداخت شود. در خطاي محض هر سال يك سوم ديه و ظرف سه سال به طور كامل بايد پرداخت شود در جرايم غير عمد نيز هر سال نصف ديه بايد پرداخت شود.

مهلت پرداخت ديه در قانون

قرباني و مجرم مي‌توانند توافق كنند كه ديه به عنوان مجازات اصلي جرم در نظر گرفته شود. به طور مثال الف دست ب را قطع كرده است و اين اشخاص با هم توافق مي‌كنند كه به جاي قصاص، ديه پرداخت شود. اگر اين توافق صورت بگيرد اما مهلت پرداخت ديه بين آن‌ها مشخص نشود، ديه بايد ظرف يك سال از مدت توافق پرداخت شود. نكته مهم در زمان پرداخت ديه، اين است كه اگر كسي ديگري را در سال ۸۰ به قتل رسانده باشد و در سال ۹۵ براي او ديه تعيين شود، ميزان نرخ ديه‌اي كه تعيين مي‌شود، بر اساس نرخ ديه در سال ۹۵ خواهد بود. حتي اگر دو طرف توافق كرده باشند كه ديه به صورت قسطي پرداخت شود باز هم نرخ ديه بر اساس زمان پرداخت در نظر گرفته خواهد شد.

​

شرايط قسط بندي ديه ضرب و جرح

اگر بين دو طرف بر پرداخت ديه به صورت قسطي توافق شده ولي تاريخي تعيين نشود، ديه بايد ظرف يكسال پرداخت شود. اما گاهي محكوم پس از پايان مهلت پرداخت ديه، دادخواست اعسار از پرداخت ديه و تقسيط ديه در ضرب و جرح عمدي يا ساير جرايم را مطرح مي‌كند كه در صورت اثبات اعسار از پرداخت ديه مي‌تواند به صورت قسطي پرداخت كند. اما در صورت عدم پذيرش اعسار و تقسيط ديه، منجر به بازداشت بدهكار تا زمان پرداخت ديه و يا اثبات اعسار خواهد بود و در اين موضوع تفاوتي بين جنايات عمد و غير عمد وجود ندارد.

پيشنهاد مطالعه:  براي آشنايي با نكات حقوقي بيشتر نحوه اعتراض به ميزان نفقه را مطالعه كنيد.

همچنين بخوانيد:

سرقت از منزل و نكات حقوقي آن

انتشار ******** خصوصي چه عواقبي در پي دارد؟

سفته سفيد امضا اعتبار قانوني دارد؟

مجازات شركت در دعوا خياباني

با مجله حقوقي دلتا همراه باشيد

​

​

يكي از مواردي كه ديه از صندوق بيت المال پرداخت مي‌شود، هنگامي است كه تصادفي روي دهد كه نه اولياي دم متوفي شناسايي شوند و نه مقصر حادثه مشخص باشد.

​

پرداخت ديه، بر عهده شخصي است كه به ديگري ضربه و خسارتي وارد كرده باشد. اما گاهي اوقات و در مواردي خاص و استثنايي ديه فرد از صندوق بيت‌المال پرداخت مي‌شود. در اين نوشتار از مجله دلتا به بررسي موارد پرداخت ديه از بيت المال مي‌پردازيم.

پرداخت ديه صدمات از بيت المال

• هرگاه در اثر خطاي قاضي، در حكم و يا تشخيص موضوع، ‌شخص بي‌گناهي محكوم به مرگ شده يا متحمل خسارت بدني شود ديه قتل يا جراحت برعهده بيت‌المال است.
• اگر فردي به سبب ازدحام جمعيت كشته شود. يعني شخص در خيابان و اماكن عمومي و به دليل فشار حاصل از ازدحام جمعيت جان خود را از دست دهد، ديه از بيت‌المال پرداخت مي‌شود.
• اگر فردي در اثر آشوب و اغتشاش مصدوم يا كشته شود، ديه او هم از صندوق بيت‌المال پرداخت مي‌شود.
• در مواردي كه عبور عابر پياده ممنوع است اگر عابر عبور كند و راننده‌اي كه با سرعت مجاز و مطمئنه در حركت و وسيله نقليه او نقص فني نداشته باشد راننده مسئوليتي در مورد ديه نخواهد داشت. اما اگر جسد شخصي در خيابان پيدا شود و براي قاضي دليلي بر وقوع قتل او از سوي شخصي يا اشخاصي وجود نداشته باشد دادگاه بايد ديه او را از بيت‌المال بدهد.
•  فردي كه فوت مي‌كند و مجهول الهويه است و اولياي دم او شناسايي نشوند، ديه به حساب بيت المال واريز مي‌شود تا اولياي دم اين فرد پيدا شوند.

​

•  در صورتي كه تصادفي روي دهد كه نه اولياي دم متوفي شناسايي شوند و نه مقصر حادثه مشخص باشد.
•  در صورت بروز حادثه‌اي مانند تصادف كه منجر به فوت غير عمد شود. در اين موارد نحوه وصول ديه از بيت المال به اين صورت است كه اگر شخص متوفي و اولياي دم نيز شناسايي شوند ولي شخص متهم شناسايي نشود، در اينجا داديار رسيدگي مي‌كند و درصورتي كه مشخص شد كه مقصر حادثه قابل شناسايي نيست، از دادگاه درخواست مي‌شود كه ديه از بيت المال پرداخت شود. در اين صورت وقتي پرونده به اجراي احكام آمد وقت نظارت تعيين مي‌شود و اولياي دم با ارسال اخطاريه به عنوان شاكي دعوت مي‌شوند. در اين موارد مانند مداركي كه بيمه براي پرداخت ديه مي‌خواهد صندوق بيت المال اين مدارك و همچنين گواهي انحصار وراثت را هم درخواست مي‌كند. در اين صورت صندوق بيت‌المال، اولياي دم را به بيمه مركزي معرفي خواهد كرد كه بخشي از ديه را بيمه مركزي پرداخت كند و بعد از آن اولياي دم باقي مانده ديه را از صندوق بيت‌المال دريافت مي‌كنند.

پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي با نكات حقوقي بيشتر اعاده حيثيت از چه طريقي ممكن است؟ را مطالعه كنيد.

همچنين بخوانيد:

شرايط فسخ قرارداد اجاره توسط مستاجر

چگونه از جعل امضا چك جلوگيري كنيم؟

پرداخت مهريه در ايام كرونا چه شرايطي دارد؟

جرم كلاهبرداري با چك

انتشار ******** خصوصي چه عواقبي در پي دارد؟

با مجله حقوقي دلتا همراه باشيد

​