مجله دلتا

يكي از بزرگ‌ترين معضلات در پروسه طلاق، مشخص شدن تكليف مهريه خانم و در بعصي موارد توقيف سهم‌الارث آقا بابت مهريه است.

متاسفانه خانواده‌ها بدون توجه به بضاعت مالي آقا و صرفا بر اساس سنت‌هاي خانوادگي مهريه‌هاي بسيار سنگيني براي خانم مشخص مي‌كنند. بدون توجه به اين موضوع كه اگر خانم مهريه خود را به اجرا بگذارد، آقا چطور مي‌تواند آن را پرداخت كند. در نوشتار از مجله دلتا به موضوع توقيف سهم‌ الارث شوهر بابت مهريه مي‌پردازيم.

توقيف سهم‌الارث شوهر بابت مهريه در عقد دائم

در صورتي‌كه آقا اموالي براي توقيف نداشته باشد يا اموالي كه دارد شامل مستثنيات دين شود، دادگاه مهريه خانم را به صورت اقساطي در مي‌آورد. ولي اگر در اين شرايط يكي از بستگان آقا فوت كند و ارثيه‌اي به آقا تعلق بگيرد، خانم مي‌تواند براي توقيف سهم‌الارث شوهر بابت مهريه اقدام كند.

توقيف سهم‌الارث شوهر بابت مهريه در عقد موقت

در شرايط عادي خانم مي‌تواند در هر زمان مهريه خود را مطالبه كند ولي در شرايطي كه آقا اموالي نداشته باشد كه بتواند مهريه خانم را پرداخت كند و ارثيه‌اي به ايشان برسد، خانم نمي‌تواند سهم‌الارث آقا را براي مهريه توقيف كند.

به‌صورت كلي اگر خانم و آقايي عقد موقت كنند و آقا فوت كند، باز هم خانم جز وراث محسوب نمي‌شود و ارثيه به ايشان تعلق نمي‌گيرد مگر شرايطي‌كه آقا به‌صورت قانوني وصيتي در باب اين موضوع انجام داده باشد.

توقيف سهم‌الارث اقا بابت مهريه

•  شرايط اول: حالتي است كه در آن آقا فوت مي‌كند و همسر دائمش هنوز مهريه خود را دريافت نكرده و بخشيدن مهريه انجام نشده (خانم مهريه را نبخشيده). از آن‌جايي كه مهريه نوعي بدهي محسوب مي‌شود در اولويت بالاتري نسبت به سهم‌الارث، وراث ديگر قرار مي‌گيرد و بايد پرداخت شود. بهتر است بدانيد در اين شرايط اگر خانم به دليل مهريه مالي را توقيف كند وراث ديگر براي فروش آن مال بايد رضايت خانم را جلب كنند.
• شرايط دوم: حالتي است كه آقا در قيد حيات باشد و يكي از بستگان ايشان فوت كند و ارثيه‌اي به ايشان تعلق گيرد. در اين صورت اگر خانم خواستار مطالبه مهريه خود باشد مي‌تواند به ميزان مهريه خود از سهم‌الارث اقا بابت مهريه توقيف كند.

مراحل توقيف سهم‌ الارث شوهر بابت مهريه

خانمي كه قصد انجام اين كار را دارد بايد ابتدا دادخواستي مبني بر مطالبه مهريه از همسر خود را تنظيم كند سپس بايد از دادگاه درخواست توقيف سهم‌الارث اقا براي مهريه را تقاضا كند.

هم‌چنين مي‌تواند براي توقيف به دفاتر خدمات الكترونيك قضايي مراجعه و از آن طريق اقدام كند. بعد از تنظيم اين دادخواست كارشناسي‌هاي لازم توسط دادگاه صورت مي‌گيرد و اگر انحصار وراثت متوفي كه ارثي براي همسر خانم به جا گذاشته انجام شده باشد، خانم بايد عمليات مزايده و فروش مال را انجام دهد.

پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي با نكات حقوقي بيشتر مطلب چرا ديه مردان ۲ برابر زنان است؟ مطالعه كنيد.

اصل اين است كه شوهر نمي‌تواند با داشتن همسر اقدام به ازدواج مجدد نمايد، مگر در موارد استثنايي كه در ماده 16 قانون حمايت از خانواده ذكر شده است كه در اين صورت شوهر مي‌تواند با داشتن دلايل و مستندات اجازه ازدواج مجدد را از دادگاه بگيرد.

مردي كه مي‌خواهد مجدد ازدواج كند بايد براي تجديد فراش، دادخواستي به طرفيت همسر اول خود تنظيم و در آن خطاب به دادگاه، دلايل و علل تقاضاي خود را بيان كند. در اين نوشتار از مجله دلتا به موضوع اجازه ازدواج مجدد از دادگاه مي‌پردازيم.

شرايط اخذ اجازه ازدواج مجدد از دادگاه چيست؟

• رضايت همسر اول
• همسر اول قادر به ايفاي وظايف زناشويي نباشد.
• عدم تمكين زن از شوهر
• ابتلا زن به جنون يا امراض صعب‌العلاج
• محكوميت زن به حبس ۵ سال يا بيشتر
• ابتلا زن به هرگونه اعتياد مضر
• ترك زندگي خانوادگي از طرف زن
• غايب بودن يا مفقود‌الاثر شدن زن
• عقيم بودن زن

دلايل لازم براي ازدواج مجدد

• ارائه دلايل و مستندات دادخواست
• انجام تحقيقات ضروري توسط دادگاه
• احراز توانايي مالي مرد و اينكه آيا زوج توانايي اداره دو زندگي مسترك را دارد يا خير
• احراز اجراي عدالت بين همسران توسط دادگاه

مراحل اخذ اجازه ازدواج مجدد از دادگاه

•  مرد مي‌تواند با به همراه داشتن دلايل و مستندات و به همراه مدارك شناسايي به دفتر خدمات الكترونيك قضائي و دادخواست را به طرفيت همسر اول خود تنظيم نمايد و خواسته خود را ” كسب اجازه ازدواج مجدد ” از دادگاه درخواست نمايد.
• پس از ارجاع به شعبه و رسيدگي، قاضي پرونده پس از اقدامات ضروري و تحقيق از آن و پس از احراز توانايي مالي مرد و اجراي عدالت بين همسران چنانچه دلايل او را قوي بيابد به شوهر اجازه ازدواج مجدد مي‌دهد و در صورتي‌كه مرد شرايط مالي مساعدي نداشته باشد و اين امر براي دادگاه محرز شود كه مرد نمي‌تواند از پس از هزينه‌هاي زندگي بر آيد با دادخواست مرد براي ازدواج مجدد مخالفت مي‌كند.

چند نكته مهم

• در صورتي‌كه مردي بدون رضايت همسر اول يا بدون حكم دادگاه، اقدام به ازدواج دائم مجدد نمايد، نمي‌تواند ازدواج دوم را به ثبت برساند و ثبت ازدواج دائم دوم برابر ماده ۴۹ قانون حمايت از خانواده الزامي است.
• سر دفتران ازدواج حق ندارند بدون اجازه دادگاه اقدام به ثبت ازدواج مجدد دائم مرد كنند و چنانچه سر دفتران بدون اخذ گواهي يا اجازه از دادگاه اقدام به ثبت نمايند به محروميت از اشتغال به سر دفتري محكوم خواهند شد.
• مجازات عدم ثبت واقعه ازدواج دائم حبس از ۹۱ روز تا ۶ ماه و جزاي نقدي از ۸۰ تا ۱۸۰ ميليون ريال است.
• ازدواج موقت نياز به ثبت ندارد، مگر اين‌كه زن باردار باشد يا در صورتي‌كه براي ثبت ازدواج طرفين توافق كنند.
• ازدواج مجدد مرد فقط با رعايت تشريفات خاصي در قانون حمايت خانواده پيش بيني شده است.
• در صورتي‌كه زوج حكم مبني بر ازدواج مجدد را بگيرد موجب حق طلاق براي زوجه نمي‌گردد ولي اگر مرد بدون رضايت همسر اول اقدام به ازدواج مجدد نمايد حق طلاق براي زن ايجاد مي‌شود و مي‌تواند با حفظ كليه حقوق خود درخواست طلاق نمايد.

پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي با نكات حقوقي بيشتر مطلب چرا ديه مردان ۲ برابر زنان است؟ مطالعه كنيد.

قرارداد اجاره شفاهي ديگر جايي در محافل حقوقي ندارد و درصورت نداشتن قرارداد اجاره كتبي، هيچ‌يك از طرفين نمي‌توانند ادعايي در ارتباط با حق و حقوق خود داشته باشند.

در اين نوشتار از مجله دلتا با چگونگي و مشكلات متعدد شرايط فسخ قرارداد اجاره شفاهي و همچنين معايب قرارداد اجاره نوشته نشده آشنا مي‌شويد.

نداشتن قرارداد اجاره چه معايبي دارد؟

بر اساس قانون اجاره سال ۱۳۵۶، امكان ثبت قرارداد اجاره به هر دو صورت كتبي يا شفاهي وجود داشت؛ اما از سال ۱۳۷۶ ديگر كتبي بودن قرارداد الزامي شد. پس فراموش نكنيد كه قراردادهاي شفاهي از شمول قانون خارج هستند.

اشكال تمديد اجاره بدون قرارداد

بسياري از افراد، قرارداد اجاره خانه يا مغازه اوليه را مكتوب مي‌كنند، اما براي تمديد ديگر به دفتر مشاور املاك يا دفتر ثبت اسناد رسمي نمي‌روند.

فراموش نكنيد كه اگر بعدا بين طرفين اختلافي به‌وجود بيايد، امكان اثبات آن بدون مدرك و سند راهي بسيار سخت و در بيشتر مواقع غيرممكن خواهد بود.

نكته جالب‌توجه در تمديد اجاره بدون قرارداد اين است كه در برخي موارد، اسنادي مانند پيامك را هم مي‌توان به‌عنوان رضايت مالك يا تاييد شرايط، به مراجع قانوني ارائه كرد.

به‌عنوان مثال اگر بدون ثبت قرارداد اجاره كتبي جديد، تصميم به تمديد داشتيد و مالك هم ازطريق پيامك، تاييد تمديد و هزينه سال جديد را اعلام كرد، بعدا سند لازم را براي احقاق حق در اختيار خواهيد داشت.

حضور شاهد در تمديد قرارداد بدون اجاره هم به مستاجر يا مالك كمك مي‌كند. به‌عنوان مثال اگر دو نفر (مشاور املاك يا افراد ديگر) از تمديد قرارداد اجاره به صورت شفاهي مطلع بوده و حاضر به شهادت در دادگاه باشند، مي‌توان ادعاي طرف مقابل را رد كرد. در غير اين‌صورت، مالك يا مستاجر مي‌توانند طبق سند مكتوب، شكايت كنند.

در مجموع، داشتن قرارداد اجاره كتبي و جزئياتي كه در قرارداد ذكر مي‌شود، به هر دو طرف كمك مي‌كند تا درصورت رخ دادن اختلاف نظر و دعواي حقوقي، سندي براي اثبات ادعاهاي خود در اختيار داشته باشند.

شرايط فسخ قرارداد اجاره شفاهي

همان‌طور كه گفته شد، قرارداد اجاره شفاهي از سنديت لازم در دعاوي حقوقي برخورداد نيست. درنتيجه شرايط فسخ قرارداد اجاره توسط مستاجر يا موجر درصورت عدم ثبت كتبي، آن‌چنان آسان نخواهد بود.

در تمامي پيشنهادهاي كارشناسي حقوقي براي شرايط فسخ قرارداد اجاره پيشنهاد مي‌شود كه به مواد و شرايط قرارداد كتبي مراجعه كنيد. درنتيجه مالك و مستاجري كه در زمان شروع دوره اجاره، قراردادي ثبت نكرده‌اند، براي فسخ قرارداد اجاره شفاهي با چالش‌هاي زيادي روبه‌رو مي‌شوند. مگر اينكه هريك از طرفين، سند يا شاهدي بر ادعاهاي خود داشته باشد.

دريافت خسارت از مستاجر هنگام تخليه درصورت نداشتن قرارداد اجاره غيرممكن است. درحالي‌كه بر اساس قرارداد اجاره مكتوب مي‌توان خسارت ناشي از تاخير تخليه را از مبلغ رهن كم كرد؛ اما اگر قراردادي منعقد نشده باشد به لحاظ قانوني دست مالك براي اين كار بسته است. درنهايت حكم تخليه مستاجر بدون قرارداد مفهوم خاصي ندارد و از شرايط قانوني بهره‌مندي نمي‌شود.

پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي با نكات حقوقي بيشتر مطلب چگونه فردي را الزام به تنظيم سند رسمي كنيم؟  مطالعه كنيد.

اصل اين است كه شوهر نمي‌تواند با داشتن همسر اقدام به ازدواج مجدد نمايد، مگر در موارد استثنايي كه در ماده 16 قانون حمايت از خانواده ذكر شده است كه در اين صورت شوهر مي‌تواند با داشتن دلايل و مستندات اجازه ازدواج مجدد را از دادگاه بگيرد.

مردي كه مي‌خواهد مجدد ازدواج كند بايد براي تجديد فراش، دادخواستي به طرفيت همسر اول خود تنظيم و در آن خطاب به دادگاه، دلايل و علل تقاضاي خود را بيان كند. در اين نوشتار از مجله دلتا به موضوع اجازه ازدواج مجدد از دادگاه مي‌پردازيم.

شرايط اخذ اجازه ازدواج مجدد از دادگاه چيست؟

• رضايت همسر اول
• همسر اول قادر به ايفاي وظايف زناشويي نباشد.
• عدم تمكين زن از شوهر
• ابتلا زن به جنون يا امراض صعب‌العلاج
• محكوميت زن به حبس ۵ سال يا بيشتر
• ابتلا زن به هرگونه اعتياد مضر
• ترك زندگي خانوادگي از طرف زن
• غايب بودن يا مفقود‌الاثر شدن زن
• عقيم بودن زن

دلايل لازم براي ازدواج مجدد

• ارائه دلايل و مستندات دادخواست
• انجام تحقيقات ضروري توسط دادگاه
• احراز توانايي مالي مرد و اينكه آيا زوج توانايي اداره دو زندگي مسترك را دارد يا خير
• احراز اجراي عدالت بين همسران توسط دادگاه

مراحل اخذ اجازه ازدواج مجدد از دادگاه

•  مرد مي‌تواند با به همراه داشتن دلايل و مستندات و به همراه مدارك شناسايي به دفتر خدمات الكترونيك قضائي و دادخواست را به طرفيت همسر اول خود تنظيم نمايد و خواسته خود را ” كسب اجازه ازدواج مجدد ” از دادگاه درخواست نمايد.
• پس از ارجاع به شعبه و رسيدگي، قاضي پرونده پس از اقدامات ضروري و تحقيق از آن و پس از احراز توانايي مالي مرد و اجراي عدالت بين همسران چنانچه دلايل او را قوي بيابد به شوهر اجازه ازدواج مجدد مي‌دهد و در صورتي‌كه مرد شرايط مالي مساعدي نداشته باشد و اين امر براي دادگاه محرز شود كه مرد نمي‌تواند از پس از هزينه‌هاي زندگي بر آيد با دادخواست مرد براي ازدواج مجدد مخالفت مي‌كند.

چند نكته مهم

• در صورتي‌كه مردي بدون رضايت همسر اول يا بدون حكم دادگاه، اقدام به ازدواج دائم مجدد نمايد، نمي‌تواند ازدواج دوم را به ثبت برساند و ثبت ازدواج دائم دوم برابر ماده ۴۹ قانون حمايت از خانواده الزامي است.
• سر دفتران ازدواج حق ندارند بدون اجازه دادگاه اقدام به ثبت ازدواج مجدد دائم مرد كنند و چنانچه سر دفتران بدون اخذ گواهي يا اجازه از دادگاه اقدام به ثبت نمايند به محروميت از اشتغال به سر دفتري محكوم خواهند شد.
• مجازات عدم ثبت واقعه ازدواج دائم حبس از ۹۱ روز تا ۶ ماه و جزاي نقدي از ۸۰ تا ۱۸۰ ميليون ريال است.
• ازدواج موقت نياز به ثبت ندارد، مگر اين‌كه زن باردار باشد يا در صورتي‌كه براي ثبت ازدواج طرفين توافق كنند.
• ازدواج مجدد مرد فقط با رعايت تشريفات خاصي در قانون حمايت خانواده پيش بيني شده است.
• در صورتي‌كه زوج حكم مبني بر ازدواج مجدد را بگيرد موجب حق طلاق براي زوجه نمي‌گردد ولي اگر مرد بدون رضايت همسر اول اقدام به ازدواج مجدد نمايد حق طلاق براي زن ايجاد مي‌شود و مي‌تواند با حفظ كليه حقوق خود درخواست طلاق نمايد.

پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي با نكات حقوقي بيشتر مطلب چرا ديه مردان ۲ برابر زنان است؟ مطالعه كنيد.

زن نيز مانند مرد مي‌تواند درخواست طلاق بدهد با اين تفاوت كه زن براي ارائه درخواست طلاق و جدايي نياز به ارائه دليل ضمن فرم درخواست طلاق و اثبات آن نزد قاضي دادگاه خانواده دارد، در غير اين‌صورت اگر مرد مخالف طلاق دادن زن باشد، زن نمي‌تواند بدون داشتن دليل محكمه‌پسند از شوهرش طلاق بگيرد.

اگر زن درخواست طلاق بدهد و بخواهد از شوهرش جدا شود اما دليل نداشته باشد درخواست طلاق زن با اعتراض مرد به‌طور كلي رد مي‌شود. در اين نوشتار از مجله دلتا به موضوع طلاق گرفتن زن با بخشش مهريه مي‌پردازيم.

تاثير بخشش مهريه در مخالفت مرد

اگر زن براي طلاق از مرد دلايلي مانند عسر و حرج، غيبت شوهر، عدم پرداخت نفقه يا شروط دوازدگانه طلاق داشته باشد و به واسطه وجود يكي از اين موارد درخواست خود مبني بر طلاق را تقديم دادگاه خانواده كند، در صورتي‌كه بتواند دليل ارائه شده را در خلال رسيدگي به پرونده طلاق نزد قاضي دادگاه اثبات كند مي‌تواند با گرفتن مهريه از شوهرش جدا شود و مخالفت مرد تاثيري در صدور راي طلاق نخواهد داشت.

اگر زن براي جدايي دليل نداشته باشد يا نتواند هيچ دليلي را اثبات كند، نمي‌تواند به راحتي بگويد مهريه‌ام را مي‌بخشم و طلاق مي‌گيرم، ضرب المثل قديمي راجع به اينكه مهرم حلال جونم آزاد در جايي كه مرد راضي به طلاق دادن زن و جدايي نباشد هيچ كاربردي نخواهد داشت.

طلاق حق مرد است و زن براي جدايي نياز به ارائه دليل دارد اگر زن دليل براي جدايي نداشته باشد صرفا با بخشش مهريه نمي‌تواند طلاق بگيرد.

زماني زن با بخشش مهريه موفق به طلاق مي‌شود كه مرد به جدايي با بخشش مهريه رضايت بدهد و در صورت طلاق گرفتن زن بدون دليل با بخشش مهريه طلاق از نوع خلع و غير قابل رجوع خواهد بود.

پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي با نكات حقوقي بيشتر مطلب چگونه يك زن مي‌تواند حق طلاق بگيرد؟ را مطالعه كنيد.

يكي از مهم‌ترين و رايج‌‎ترين اختلافات ملكي كه ساكنين خانه‌ها و آپارتمان‌ها يا املاك تجاري و اداري با آن رو به رو مي‌شوند، مشكل مزاحمت و ممانعت از حق است.

قانون هم ممانعت و هم مزاحمت در اختلافات ملكي را تعريف كرده است. در اين نوشتار از مجله دلتا به موضوع دو اختلاف رايج ملكي مي‌پردازيم.

حق ارتفاق و حق انتفاع يعني چه؟

حق ارتفاق حقي است مانند حق عبور يا ناودان يا حق داشتن پنجره. فرض كنيد دو ساختمان در كنار هم هستند كه راه عبور يكي از آن‌ها از محوطه‌ حياط ساختمان كناري است به عبارتي پله‫‌هاي ساختمان در محوطه‌ي ساختمان كناري باشد. حق داشتن مجراي آب در ملك ديگري يا داشتن درب در ملك ديگري نيز از ساير مصاديق حق ارتفاق است.

حق انتفاع هم به معني حق بهره‌مندي و حق استفاده از منافع املاك است. مثلا ممكن است شما آپارتمان خود را براي مدت ده سال براي سكونت در اختيار برادر خود قرار دهيد.

منظور از ممانعت از حق چيست؟

اگر كسي ملك كسي را در تصرف خود نگرفته است، اما مانع استفاده از حقوق قانوني‌ او در ملك خودش شده است، ممانعت از حق نموده است.

به عنوان مثال كسي در آپارتمان خودش با ايجاد تغييراتي مانع استفاده همسايه طبقه بالا يا پايين در استفاده از آب يا برق يا تلفن وي شود؛ در اين موارد شما حق داريد در دادگاه طرح دعوا نمائيد.

هنگام بروز اختلافات ملكي خواهان در دعواي ممانعت از حق بايد ثابت كند كه خوانده بدون رضايت او يا از راهي غيرقانوني ملك را از تصرف وي خارج كرده است.

منظور از مزاحمت حق چيست؟

اختلافات آپارتماني معمولا به خاطر  نا‌آشنا بودن با مواد قانوني رخ مي‌دهد. قانون‌گذار در ماده ۱۶۰ قانون آيين دادرسي مدني، در خصوص دعواي مزاحمت مي‌گويد: دعواي مزاحمت عبارت است از دعوايي كه به موجب آن متصرف مال غيرمنقول، درخواست جلوگيري از مزاحمت كسي را مطرح مي‌كند كه نسبت به متصرفات او مزاحم است؛ بدون اين كه مال را از تصرف متصرف خارج كرده باشد.

مجازات مزاحمت و ممانعت از حق چيست؟

• قانون‌­گذار در ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامي براي مرتكب جرايمي كه در بالا ذكر شد (ممانعت و مزاحمت)، مجازات يك ماه تا يك سال حبس در نظر گرفته است.
• علاوه‌بر اين مجازات، اين ماده دادگاه را مكلف كرده كه دستور رفع مزاحمت يا ممانعت از حق يا اعاده وضع به حال سابق صادر نمايد.
• به دليلي اهميتي كه اين گونه دعاوي داشته در تبصره ۱ ماده آمده كه رسيدگي به اين دعاوي به صورت خارج از نوبت انجام مي‌شود.
• هم‌چنين دادگاه مكلف است كه دستوري را براي توقف مزاحمت و ممانعت از حق صادر كند.

پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي با نكات حقوقي بيشتر مطلب مشكلات معامله خانه بدون مشاور املاك را مطالعه كنيد.

وجود اختلاف بين مبلغ تعيين شده براي ديه زنان و مردان از مباحث مورد توجه اين روز‌هاي بسياري از مردم است.

برابري حقوق زنان و مردان يكي از موضوعات چالش برانگيز ساير جوامع بوده و كشور ما جمهوري اسلامي ايران نيز از اين بحث در حاشيه و پرطرفدار دور نمانده است. در اين نوشتار از مجله دلتا به موضوع تفاوت ديه مردان و زنان مي‌پردازيم.

ديه دو برابري فقط به موارد قتل غير عمد تعلق مي‌گيرد

ديه معين شده در دين اسلام در واقع پرداخت خسارت به بازماندگان فرد متوفي است و البته اين ديه مربوط به قتل غير عمد بوده است كه در اثر يك مسامحه يا سهل‌انگاري از طرف فرد ديگري به قتل رسيده باشد.

در قتل عمد بر هر ميزان ديه كه طرفين بخواهند مي‌توانند با يكديگر توافق كنند و بحث ديه تعيين شده در قانون پيش نمي‌آيد.

در تعيين ديه زن و مرد به هيچ عنوان بحث ارزش‌گذاري و مسائل اين چنيني مطرح نيست و اگر قرار بر اين بود، ديه بايد بر اساس طبقات اجتماعي مختلف معين مي‌شد و ديه كودكان، جوانان و سالمندان با يكديگر متفاوت باشد.

اغلب مردان نان‌آور خانواده خود هستند و افرادي را به عنوان واجب‌النفقه تحت تكفل دارند و در صورت فوت يا قتل آن‌ها، ميزان ديه مردان دو برابر زنان است كه آسيب كمتري به افراد تحت پوشش فرد متوفي وارد شود.

در بيمه شخص ثالث كه حالت اجباري دارد، ديه زن و مرد به‌طور برابر پرداخت شده و در مواردي كه خسارت توسط بيمه پرداخت مي‌شود، مابه التفاوت آن را با يك مبناي شرعي ديگر توجيه كرد و با عناوين ديگري به زنان پرداخت مي‌شود.

پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي با نكات حقوقي بيشتر مطلب زن از شوهرش چه اموالي را به ارث مي‌برد؟ مطالعه كنيد.

آيا در طول زندگي خود تجربه يك معامله ناموفق و پر دردسر در زمينه املاك را داشته‌ايد؟

همه ما از زماني‌كه تصميم به خريد يا فروش ملك مي‌گيريم، تا پيدا شدن و معامله كردن آن، دوره با استرس و پر چالشي را سپري مي‌كنيم. چرا كه اگر در زمان معامله دقت كافي نداشته باشيم ممكن است با مشكلات جدي برخورد و عواقب جبران ناپذيري را تجربه كنيم. در اين مطلب از مجله دلتا به موضوع مشكلات معامله خانه بدون مشاور املاك مي‌پردازيم.

مخاطرات خريدار در خريد خانه

• گاهي خريداران به سبب  صرفه‌جويي در  هزينه‌هاي خود و پرداخت نكردن حق‌الزحمه مشاوران املاك  تمايل دارند كه به‌طور مستقيم و بدون واسطه‌ مشاوران املاك نسبت به خريد خانه  با مالك اقدام كنند؛ غافل از اين‎كه با اين كار بدون نظارت كارشناس بابت اثبات مالكيت و وضعيت سند ملك و… سرمايه خود را به خطر مي‌اندازند.
• به تجربه ثابت شده در بيشتر مواقع نبود كارشناس خبره در موقع خريد خانه بدون واسطه مشاور املاك باعث بوجود آمدن خسارت‌هاي گاه سنگين و چالش‌هاي مختلف براي هريك از دو طرف معامله خواهد شد.
• از آن‌جا كه تشخيص اصل بودن مدارك مالكيت و هم‌چنين احراز هويت مالك نياز به تشخيص و نظر كارشناس حوزه املاك دارد؛ توصيه مي‌‎شود اين كار را حتما با مشاورت كارشناس حوزه املاك انجام دهيد.
• بعضي از آگهي‌هاي ملكي با قيمت پاييني كه دارند باعث جلب توجه مشتري مي‌شوند. اما توصيه مي‌‎شود به جز قيمت به موارد ديگر نظير: علت پايين بودن قيمت و كشف قيمت واقعي ملك هم توجه كنيد.
• خريداران ملك توجه كنند هرگاه ملك بدون مبايعه‌نامه را با يك وكالت‎نامه از فروشنده خريداري مي‎‌كنند، در حقيقت پرداخت بدهي و عوارض مربوط به شهرداري را بر عهده مي‌گيرند كه اين نيز در معاملات بدون واسطه از ريسك بالايي برخوردار است. خريدار براي جلوگيري از ضررهاي ناشي از اين ريسك بهتر است به قيمت‌هاي گفته شده از طرف فروشنده اعتماد نكند. اگر در بنگاه املاك خريد خانه صورت گيرد، مشاور املاك براي اطلاع يافتن از اين بدهي‎‌ها استعلام‌هاي لازم را از دارايي و شهرداري و… مي‌‎گيرد كه اين كار خطرهاي معامله را كاهش مي‌دهد.

مخاطرات فروشنده در فروش خانه

• وقتي ملكي را  براي فروش در سايت‌‎هاي غير مجاز معرفي مي‌كنيد در واقع راهي براي سرقت سارقان باز مي‌‎كنيد؛ آن‌ها از اين طريق خود را  خريدار معرفي كرده، ملك شما را زير نظر گرفته و در فرصتي مناسب لوازم منزل شما را سرقت مي‌‎كنند.
• اسناد مالكيت و مدارك هويت خود را به هيچ وجه به بهانه گرفتن استعلام و ارائه مدارك به بانك و …. تحويل خريدار ندهيد. در صورتي‌كه نمي‌‎توانيد شخصا به ادارات مربوطه مراجعه كنيد، حتما به‎ جاي شما يك وكيل يا كارشناس اين كارها را انجام دهد.

پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي با نكات حقوقي بيشتر مطلب چگونه در معاملات ملكي ضرر نكنيم؟ را مطالعه كنيد.

از جمله دقيق‌ترين قواعدي كه در قانون مدني مطرح شده است، احكام و قواعد حاكم بر ارث است.

بعد از اينكه شخصي فوت مي‌كند ممكن است ماتركي (مال و اموالي) داشته باشد كه وراث شخص بعد از گرفتن گواهي انحصار وراثت مي‌توانند آن ماترك را بين خود تقسيم كنند. به اين ماترك كه به وراث ميرسد ارث مي‌گويند. در اين نوشتار از مجله دلتا به موضوع اقدامات لازم براي دريافت ارث مي‌پردازيم.

اقدامات لازم براي مطالبه ارث

براي اين كه وراث بتوانند سهم‌الارث خود را مطالبه و در آن تصرف كنند، ابتدا لازم است مشخص گردد كه تعداد وراث و اموالي كه از متوفي باقي مانده است، چقدر است. در اين خصوص شوراي حل اختلاف پس از رسيدگي، گواهي‌نامه‌اي به نام تصديق انحصار وراثت صادر مي‌كند كه در اختيار وراث قرار خواهد گرفت.

درآگهي‌هاي حصر وراثت از مطلعين درخواست مي‌شود هركس وصيت‌نامه‌اي از متوفي (اعم از رسمي و يا سري و يا عادي) دارد در جريان رسيدگي به درخواست گواهي انحصار وراثت جهت ملاحظه شوراي حل اختلاف يا متقاضي درخواست و ساير افراد ذينفع ارائه دهد و شورا گواهي انحصار وراثت را با رعايت مفاد وصيت‌نامه، صادره مي‌كند.

ماليات بر ارث

براساس ماده ۱۷ قانون ماليات‌هاي مستقيم سال ۱۳۹۵، طبق اين ماده ابتدا اموال باقي مانده فرد فوت شده دسته‌بندي خواهد شد و سپس براساس گروه و دسته مربوطه به آن ماليات تعلق خواهد گرفت.

كم‌ترين درصد ماليات بر ارث متعلق به طبقه اول بوده و درصد اين ماليات براي اين طبقه به صورت زير خواهد بود. اين درصد براي طبقات بعدي به ترتيب دو و چهار برابر مي‌شود.

مهر و موم تركه

پس از آن‌كه يك نفر فوت مي‌نمايد، اولين اقدامي كه براي جلوگيري از حيف و ميل احتمالي و افراط و تفريط، در مورد تركه متوفي متصور است، مهر و موم تركه است. مهر و موم تركه گاهي با درخواست اشخاص، صورت مي‌پذيرد و گاهي بدون درخواست اشخاص.

اشخاصي كه مي‌توانند درخواست مهر و موم تركه كنند:

• هر كدام از ورثه و يا وكيل آن‌ها
• فردي كه وصيت به نفع او شده است
• طلبكاران متوفي، كه سند رسمي براي طلب خود داشته باشند

مدارك لازم جهت مطالبه ارث

• گواهي فوت
• شناسنامه متوفي
• شناسنامه و كارت ملي وراث
• در صورت امكان، ارائه گواهي انحصار وراثت

پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي با نكات حقوقي بيشتر مطلب آيا اجبار به واكسيناسيون مخالف حقوق شهروندي است؟ مطالعه كنيد.

براساس قانون در دوران زناشويي براي تحقق شرط تنصيف دارايي بايد موارد خاصي را در نظر گرفت.

طبق بند «الف» شرايط ضمن عقد مندرج درسند ازدواج، چنانچه طلاق بنا به درخواست زن نباشد و طبق تشخيص دادگاه، تقاضاي طلاق ناشي از تخلف زن از وظايف همسري يا سوءاخلاق و رفتار وي نباشد، مرد مكلف است تا نصف دارايي موجود خود را كه در ايام زناشويي با زن به دست آورده يا معادل آن را، به‌صورت بلاعوض به زن منتقل كند. در اين نوشتار از مجله دلتا به بررسي شرايط نصف شدن دارايي مرد مي‌پردازيم.

شرايط نصف شدن دارايي مرد

مرد خواهان طلاق باشد: يكي از شرايط تحقق شرط تنصيف دارايي اين است كه مرد بخواهد زن را طلاق دهد و وي ارائه كننده دادخواست طلاق باشد و نه اينكه زن خواهان طلاق باشد.

طلاق مستند به تخلف زن از وظايف زناشويي يا سوءاخلاق و رفتار وي نباشد: چنانچه سوءرفتار و سوءاخلاق زن علت طلاق باشد با اثبات آن، شرط تنصيف دارايي تحقق نمي‌يابد. مثلا هرگاه مرد، نشوز و عدم تمكين زن را اثبات كند، اين شرط براي زن قابل استفاده نخواهد بود.

ملاك تا نصف اموال يا معادل آن است: در اين شرط عبارت «تا نصف دارايي» يا معادل آن ذكر شده كه اين ميزان مي‌تواند از پايين‌ترين درصد اموال مرد تا سقف پنجاه درصد آن تلقي شود كه تعيين آن به نظر دادگاه بستگي دارد.

دارايي حاصل زندگي زناشويي با زن باشد: يكي ديگر از شرايط تحقق اين شرط حصول دارايي مرد، در زمان زندگي زناشويي با زن است، بنابراين به اموالي كه مرد پيش از ايام زناشويي داشته (نه از تاريخ عقد) و اموال موروثي سرايت پيدا نمي‌كند.

دارايي در حين طلاق موجود باشد: موجود بودن اموال حين طلاق شرط لازم براي اجراي اين شرط است. بنابراين شامل اموال از بين رفته اعم از تلف يا مفقود شده، نمي‌شود.

پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي با نكات حقوقي بيشتر مطلب چگونه يك زن مي‌تواند حق طلاق بگيرد؟ را مطالعه كنيد.