قراردادي كه تحت عنوان قولنامه در بنگاههاي معاملاتي يا بيرون از آنجا تنظيم ميشود، سندي عادي است و به همين دليل طرفين (خريدار و فروشنده) بايد نهايت دقت را در تنظيم آن داشته باشند تا بعدا دچار مشكل نشوند.

گاهي افراد قصد خريد يا فروش مالي را دارند، اما مقدمات آن فراهم نيست. مثلا خريدار پول كافي ندارد يا فروشنده بايد نسبت به تسويه حسابهاي شهرداري، دارايي و غيره اقدام كند. در اين حالت طرفين، قراردادي عادي تنظيم ميكنند. در آن متعهد ميشوند در زمان و مكان مشخصي (دفتر اسناد رسمي) حضور يابند و با شرايط تعيينشده در قرارداد، معامله را انجام دهند. به اين قرارداد تنظيمشده قولنامه گفته ميشود. در اين مطلب از مجله دلتا به موضوع معامله ملك با قولنامه ميپردازيم.
معامله ملك با قولنامه
بدين معنا كه در قولنامه فقط بيعانه پرداخت ميشود و طرفين به يكديگر مهلت ميدهند كه باقيمانده ثمن معامله در مهلت مقرر تهيه شود. در غير اينصورت معاملهاي انجام نخواهد شد.
قولنامه ممكن است رسمي يا عادي باشد. امتياز قولنامه رسمي بر قولنامه عادي اين است كه امتياز ذيل قولنامه رسمي از تكذيب و ترديد مصون است و اگر وجه التزامي در متن قولنامه رسمي قيد شده باشد، با جمع بودن شرايط خاص ميتوان از طريق اجراي ثبت، تقاضاي صدور اجراييه كرد. اين در حالي است كه قولنامه عادي اين امتياز را ندارد.
آيا ميتوان قولنامه را به عنوان سند معامله به حساب آورد؟
قولنامه يكي از اسناد تجاري است كه در بسياري از معاملات مانند معاملات ملكي مورد استفاده قرار ميگيرد.
اما سوالي كه وجود دارد اين است كه آيا ميتوان قولنامه را به عنوان سندي براي انتقال يا همان بيع به حساب آورد يا خير؟
بر اساس معناي قولنامه اين معامله به معناي تعهد براي انتقال مال است و دليل مالكيت يا سند به حساب نميآيد.
اما گاهي اوقات در روابط اشخاص نميتوان بر اساس عنوان توافق طرفين اظهارنظر كرد، بلكه بايد به محتوا و متن قراردادي كه دو طرف نوشتهاند مراجعه كرد و سپس بر اساس آن داوري را انجام داد.
بر اساس توضيحاتي كه داده شد تصميمگيري در اين رابطه نيازمند بررسي مستندات مربوط و تشخيص اراده دو طرف معامله است و در نظريه مشورتي اداره كل حقوقي قوه قضاييه آمده است كه نميتوان بهطور كلي درباره قولنامه صحبت كرد و بايد براي بررسي اين موضوع حتما قصد و رضاي طرفين را مورد بررسي قرار داد.
پيشنهاد مطالعه: براي آشنايي با نكات حقوقي چگونه پول پيش را از صاحبخانه پس بگيريم؟ مطالعه كنيد.